Igre 
Najinteresantniji svedoci istorije Kosova i Metohije koje Priština uporno traži od Beograda
Komentari15/12/2022
-21:30
Kosovske institucije već godinama od Srbije traže da u Prištinu vrati arheološke i etnografske eksponate, koji su pre oružanog sukoba 1999. godine bili izloženi u Beogradu. Srpsko Ministarstvo kulture i informisanja to odbija, uz obrazloženje da ne veruje da će eksponati biti zaštićeni, kao i da se radi o preotimanju srpskog kulturnog nasleđa.
Poklopac od gline iz doba neolita, centaur od terakote iz doba kasnog neolita, kaciga iz metalnog doba, crvena monohromna polusferna vaza iz ranog neolita, bronzana skulptura i zlatna burma iz rimskog perioda, samo su deo eksponata pronađenih na Kosovu, koje kosovsko Ministartsvo kulture traži da Beograd vrati u Prištinu. Među traženim eksponatima su i predmeti iz ranog srednjeg veka.
Priština je od nedavno diskusiju prenela na digitalnu sferu, pa na Tviteru gotovo svakodnevno objavljuje fotografije spornih predmeta uz apele Unesku, Savetu Evrope, Međunarodnom savetu muzeja i Evropskoj komisiji da im pomognu da ih "povrate".
Srpsko Ministarstvo kulture i informisanja na takve objave, reaguje deljenjem fotografija razrušenih manastira i crkava na području Kosova i Metohije, kao dokaz da kosovske vlasti kontinuirano ugrožavaju kulturnu baštinu.
Na Tviter nalogu Ministarstva stoji da su Prištine na pozivanje na konvencije UNESCO-a – licemerni, uz poruku da Priština, u danima kada "stvara klimu straha i nestabilnosti prema Srbima na Kosovu", nastavlja "kampanju preotimanja kulturnog nasleđa".
"Priština istovremeno nastavlja kampanju pokušaja preotimanja kulturnog nasleđa sa isključivim ciljem promocije jednostrano proglašene nezavisnosti Kosova i Metohije", poručuju iz Ministarstva.
Oni podsećaju da je tokom pogroma 2004. godine uništen 21 pravoslavni duhovni objekat, a od toga 19 spomenika prve kategorije i da je ukradeno oko 10 hiljada vrednih fresaka, ikona, drugih relikvija, kao i knjige krštenih, venčanih i umrlih koje, kako navode, "svedoče o vekovnom trajanju Srba na Kosovu i Metohiji".
Povezane vesti
Sporni artefakti našli su se u Beogradu krajem 1998. godine, kada su predstavljeni na izložbi organizovanoj u Galeriji SANU pod nazivom "Arheološko blago Kosova i Metohije - od neolita do ranog Srednjeg veka". Istovremeno je u Konaku kneginje Ljubice prezentovano etnografsko nasleđe iz Muzeja u Prištini.
Usledile su vanredne okolnosti, NATO bombardovanje SRJ, te su artefakti sklonjeni na sigurno. Nakon uvođenja protektorata UN na KiM, Muzej iz Prištine je proteran iz svog sedišta i našao je utočište u Beogradu, a pomenuti eksponati ostali su u depoima Narodnog muzeja (arheološki deo) i Etnografskog muzeja (etnografski materijal) kojima su povereni na čuvanje.
Za mnoge, arheološkom blagu je i mesto u Narodnom muzeju, ali ono, podsetimo i to, nije izloženo u okviru stalne postavke jer nije deo fonda našeg nacionalnog muzeja.
Pred početak pregovora o statusu Kosova i Metohije, kao gest dobre volje prema kosovskim Albancima, tadašnji predsednik Koordinacionog centra za KiM Nebojša Čović je 30. maja 2002. vratio Prištini figurinu sa lokaliteta Predionica poznatu kao "Sedeće božanstvo" ili "Boginja na tronu".
Ova figura bila je Beogradu kao jedan od eksponata izložen krajem 1998. godine u Galeriji SANU pod nazivom "Arheološko blago Kosova i Metohije - od neolita do ranog Srednjeg veka".
U pitanju je dobro očuvan primerak neolitske sitne plastike vinčanske kulture, nastao četiri milenijuma pre Hrista, koji su stručnjaci beogradskog Narodnog muzej pronašli 1956.
Figurina je dočekana uz posebno slavlje i postala je simbol kulturnog identiteta kosovskih Albanaca i nazvana "Ilirskom kraljicom".
Povezane vesti
Predstavljamo vam neke od eksponata koje Priština traži od Beograda:
Twitter/@MKRS_KS
Bronzana fibula iz gvozdenog doba (8. – 6. vek p.n.e) pronađena u mestu Široka.
Twitter/@MKRS_KS
Povezane vesti
Bronzana statua Merkura otkrivena u drevnom gradu Ulpijani iz rimskog perioda (2. – 3. vek).
Twitter/@MKRS_KS
Antromoporfna figurina od pečene gline iz kasnoneolitskog perioda (od 5. do 4. milenijuma pre nove ere) pronađena u Valaču na severu pokrajine.
Twitter/@MKRS_KS
Srebrni prsten ukrašen dvostrukim spiralama iz poznog gvozdenog doba pronađen u Pećkoj banji.
Twitter/@MKRS_KS
Antropomorfna figura izrađena od pečene gline iz doba ranog neolita (7-6 milenijuma p.n.e). Predmet je pronađen na arheološkom nalazištu Gladnice.
Twitter/@MKRS_KS
Bronzana fibula iz 4. veka pronađena u Dardanorumu u današnjoj Sočanici u opštini Leposavić.
Twitter/@MKRS_KS
Kovana srebrna narukvica koja je otkrivena u Pećkoj banji i pripada mlađem gvozdenom dobu (6-5 vek p.n.e).
Twitter/@MKRS_KS
Kuglasta glinena posuda iz perioda ranog neolita (7. – 6. milenijum p.n.e) koja je otkrivena u Rudniku kod Srbice.
Twitter/@MKRS_KS
Antropomorfna figura izrađena od pečene gline, koja pripada kasnom neolitičkom periodu (5 – 4 milenijuma p.n.e), pronađena kod Bariljeva.
Twitter/@MKRS_KS
Srebrni kovani prsten koji pripada kasnom gvozdenom dobu (6 – 5 veka p.n.e), pronađen kod Pećke banje.
Twitter/@MKRS_KS
Kultni sto od pečene gline iz perioda kasnog neolita (5. – 4. milenijum p.n.e) otkriven na arheološkom nalazištu Fafos u blizini Mitrovice.
Twitter/@MKRS_KS
Vaza od pečene gline koja pripada neolitskom peroidu, otkrivena u Rudniku kod Srbice.
Twitter/@MKRS_KS
Na istom mestu pronađen je i oltar u obliku nakovnja napravljen od gline iz perioda ranog neolita (7. – 6. milenijum p.n.e.).
Twitter/@MKRS_KS
Bronzana lampa iz perioda 1. i 2. veka pronađena kod Lipljana.
Twitter/@MKRS_KS
Glineni kantaros iz perioda između 3. i 2. veka pre nove ere, pronađen na lokalitetu Hisar, koji je naseljavala takozvana Brnjička grupa.
Twitter/@MKRS_KS
Poklopac u obliku glave iz perioda kasnog neolita (između 5. i 4. milenijuma pre nove ere) pronađen u krugu fabrike Fafos u Mitrovici.
Twitter/@MKRS_KS
Dvojna vaza ukrašena izrezbarenim spiralama iz kasnog neolitskog perioda (između 5. i 4. milenijuma p.n.e).
Twitter/@MKRS_KS
Zoomorfna figura iz istog perioda pronađena takođe pronađena kod Fafosa blizu Mitrovice.
Twitter/@MKRS_KS
Antropomorfne figurine iz perioda eneolita (od 3500. do 2,500. godine pre nove ere) otkrivene u Gadimlju kod Lipljana.
Komentari (0)