Jedinstvenih 11 biblioteka: Hramovi knjige kao nacionalna blaga i arhitektonska čuda
Komentari12/12/2021
-20:12
Biblioteka Haruki Murakami (Waseda International House of Literature) otvorena je nedavno u Tokiju, a ova neobična građevina napravljena je na osnovu projekta japanskog arhitekte Kengoa Kuma.
"U njoj se nalazi preko 3 hiljade Murakamijevih knjiga u prevodu na pedeset svetskih jezika, kao i spisi iz njegove lične arhive. Biblioteka se nalazi u okviru Univerziteta na kojem je Haruki Murakami pohađao studije drame. Proslavljeni pisac je novootvorenoj biblioteci donirao i svoje ručno pisane rukopise, kao i kolekciju od 20 hiljada muzičkih ploča", objavljeno je na sajtu Izdavačke kuće "Geopoetika", srpskog izdavača dela čuvenog pisca.
U biblioteci se nalazi i replika Murakamijeve radne sobe u kojoj je napisao najveći deo svojih knjiga, soba za slušanje muzike u kojoj se vrti plej-lista koju je on sastavio, kao i izložbeni prostor sa 1.400 Murakamijevih knjiga napisanih u periodu 1979 - 2021, od kojih su mnoge prva izdanja.
U toj biblioteci nalazi se i 14 naslova ovog autora na srpkom jeziku koje je "Geopoetika" do sada objavila.
Prilikom predaje prve donacije univerzitetskoj biblioteci, piše RTS, Murakami je izjavio da je tokom 40 godina književnog rada sakupio toliko materijala da više nije bio u stanju da izađe na kraj sa njim. Takođe, dodao je i da mu se činilo da je doniranje različitih prevoda njegovih romana, rukopisa i lične kolekcije od 20.000 ploča potpuno prirodna stvar, jer nema decu koja bi nasledila njegov imetak.
Biblioteka Haruki Murakami je ujedno povod da podsetimo na jedinstvene hramove knjige i obrazovanja na svetu. Neke od njih su prava arhitektonska čuda, stara i nekoliko vekova, koja svojim vremešnim freskama, veličanstvenim detaljima, ali i inovativnim dizajnom čine učenje i istraživanje još prijatnijim. U nastavku je samo jedan od mogućih izbora, sačinjen bez posebnog redosleda.
1. Biblioteka Joanina
Portugalija nije samo dom jedne od najlepših knjižara na svetu, već posetioci ove zemlje mogu u njoj pronaći i jednu od najlepših biblioteka i nacionalni spomenik od neprocenjive istorijske važnosti kako za Portugaliju, tako i svet.
Smeštena u sklopu istorijskog centra Univerziteta u Koimbri, ova barokna biblioteka je izgrađena u 18. veku za vreme vladavine portugalskog kralja Jovana V. Prelepi enterijer sastoji se od tri velike prostorije odvojene lukovima koje krase neke od najlepših umetničkih dela u toj zemlji i broji preko 250.000 knjiga.
Biblioteka Joanina sadrži kolekciju akademskih dela, koja su nastala vekovima unazad, u nekim slučajevima su stara čak i oko 400 godina.
2. Aleksandrijska biblioteka
Smeštena nekoliko koraka od obale Sredozemnog mora, moderna kružna zgrada postepeno se izdiže iz zemlje pod uglom, kao da iskrsava iz pepela svoje antičke imenjakinje (spaljivana u više navrata između 48. godine p. n. e. i 642. godine). Budući da spoljašnjosti biblioteke nedostaju tradicionalni prozori, postoji upečatljivi krovni sistem u obliku višeslojnih staklenih ploča. Pored enormnog broja knjiga, nova biblioteka takođe poseduje i nekoliko umetničkih galerija, planetarijum, i muzej egipatske istorije, koji se nalaze u jedanaestospratnoj građevini.
U antičko vreme biblioteka u Aleksandriji je bila najveća biblioteka i predstavljala je jedno od sedam svetskih čuda. Nova predstavlja svojevrsni spomenik toj staroj i pokušaj obnove iste. Završena je 2002. godine, a izgradnja je trajala sedam godina. Na granitnom zidu koji gleda na jug uklesana su slova većine svetskih pisama, muzičkih i drugih simbola, uključujući i praistorijska pisma iz celog sveta. Prema arhitekti, zgrada treba da simbolizuje celokupno svetsko znanje.
3. Univerzitetska biblioteka Bodleana
Ova biblioteka pripada Univerzitetu u Oksfordu, osnovana je 1602. godine, što je čini jednom od najstarijih u Evropi. U njoj se nalazi preko 11 miliona naslova, uključujući četiri primerka Velike povelje slobode (Magna carta libertatum), Gutenbergovu Bibliju i Šekspirov "Prvi folio".
Predstavlja prvu kružnu biblioteku u Engleskoj, a imali smo prilike da je vidimo, između ostalog, u filmovima "Mladi Šerlok Holms", "Svetac" i "Crvena violina".
4. Kongresna bibiloteka
Kongresna biblioteka u Vašingtonu je nacionalna bibiloteka SAD i predstavlja jednu od najvećih biblioteka na svetu (njena kolekcija uključuje najveću zbirku retkih knjiga u Severnoj Americi, više od 29 miliona katalogizovanih knjiga, više od 58 miliona rukopisa...).
Kako se pronalazi podatak, 22 čitaonice su dostupne građanima, a u prostoru je 750 kilometara polica, što iznosi veću razdaljinu nego što je ona od Moskve do Peterburga.
Predsednik Džeferson je insistirao na izgradnji sveameričke biblioteke jer je verovao da se slobodno društvo može izgraditi samo snagom intelekta, a predsednik Adams doneo odluku o osnivanju biblioteke i preseljenju prestonice iz Filadelfije u Vašington - 1800. godine dao je i 5.000 dolara za kupovinu knjiga za potrebe Kongresa. Zgrada biblioteke podignuta je 1897.
5. Nacionalna biblioteka Češke Republike
Po nekim istorijskim izvorima, na mestu veličanstvenog Klementinuma u Pragu se još u 11. veku nalazila kapela podignuta u čast Svetom Klementu (papi Klimentu I). Vekovima je velelepno zdanje služilo kao dominikanski manastir, da bi 1556. godine na tom mestu bio osnovan jezuitski univerzitet. Ono je nastavilo da menja namenu i u vekovima koji su usledili, ali je najčešće služilo kao biblioteka i danas je zgrada Nacionalne biblioteke Češke.
Njegovo sedište, unutar ogromnog građevinskog kompleksa u starom gradu, uključuje i istorijsku Baroknu biblioteku, dvoranu koja je dobila ime po bujnoj i zaobljenoj arhitekturi i fantastičnom dekoru, koji stoji očuvan još od otvaranja 1722. godine.
Možda je najupečatljivija karakteristika niz plafonskih fresaka iz 18. veka koje je oslikao poznati češki umetnik Jan Hibel, prikazujući vidove umetnosti i nauke, sa nizom masivnih globusa poređanim duž sredine dvorane. Barokna biblioteka sadrži 20.000 knjiga, a kompletna ustanova Klementinum poseduje preko 6 miliona naslova, raspoređenih u nekoliko čitaonica.
U njemu se čuvaju neka od najvažnijih dela češke književnosti, materijali koji su pripadali danskom astronomu Tihu Braheu i moravskom filozofu Janu Amosu Komenskom, kao i izuzetna kolekcija globusa.
6. Biblioteka Triniti koledža
Stara biblioteka u Dablinu koja oduzima dah osnovana je davne 1592. Neki od najpoznatijih irskih autora, poput Oskara Vajlda i Džonatana Svifta, posećivali su ovu biblioteku za vreme svojih studija.
Glavna atrakcija Stare biblioteke je dugačka soba, glavna odaja od preko 60 metara u kojoj se nalazi preko 200.000 najstarijih knjiga. Biblioteka poseduje vrednu Knjigu Kelsa, koju su pisali monasi pre 1.200 godina i koja predstavlja jedno od najpoznatijih i najvrednijih rukopisa koji postoje, kao i jedan od retkih preostalih pripremaka Proklamacije Republike Irske iz 1916. godine. U ovoj zgradi se takođe nalazi i Brajan Boru harfa koja je nacionalni simbol Irske.
7. Biblioteka manastira Svetog Gela
Biblioteka manastira Svetog Gela je značajna srednjovekovna monaška biblioteka smeštena u Sankt Galenu, u Švajcarskoj. Biblioteka je 1983, kao i opatija Sankt Galena, proglašena za svetsku baštinu.
Sveti Otmar, osnivač opatije Sankt Galen, osnovao je 719. godine biblioteku. Tokom požara 937. godine opatija je uništena, ali biblioteka je ostala netaknuta. Sala biblioteke, koju je projektovao arhitekta Petar Tumb u stilu rokokoa, izgrađena je između 1758. i 1767, a iznad ulaznih vrata nalazi se natpis na grčkom koji znači "apotekar duše".
Kolekcija biblioteke je najstarija u Švajcarskoj i jedna od najranijih i najvažnijih manastirskih biblioteka na svetu. Jedinstveni rukopisi iz 9. veka i prvi arhitektonski plan na pergamentu samo su neka od književnih blaga koja se čuvaju u ovoj biblioteci.
8. Nacionalna biblioteka Francuske
Sistem francuske nacionalne javne biblioteke uspostavio je kralj Šarl V, 1368. godine, a danas se ona nalazi na dve lokacije - u zgradi Rišelje i u krilu "Fransoa Miteran".
Rišeljeovom bibliotekom dominira ogroman centralni prostor za čitanje nazvan "Ovalna soba", koji je izgrađen između 1875. i 1932. godine od strane akademskog arhitekte Žana Luisa Paskala, nakon smrti prvobitnog dizajnera biblioteke, Anrija Labrusta.
Kako samo ime sugeriše, Paskal je dodao okruglu sobu koja se izdvaja krivinama, zidovima visokim pet spratova ispunjenim policama i višestrukim okruglim prozorima koji projektuju svetlost. U biblioteci se takođe nalazi impresivna kolekcija istorijskih francuskih likovnih radova, uključujući originalne ilustracije mapa Pariza iz 16. veka slikara Anrija de Tuluza-Lotreka.
9. Biblioteka Migel Lerdo de Tehada
Biblioteka Migel Lerdo de Tehada otvorena je 1979, a nazvana je po poznatom meksičkom državniku i smeštena u nekadašnjoj kapeli iz 18. veka u istorijskom okrugu Meksiko Sitija. Njena spoljašnjost, koja podseća na spoljašnjost baroknog zamka, izgrađena je u korintskom stilu, sa pozorišnim figurama i masivnim drvenim vratima kojima se želi dobrodošlica posetiocima.
Po ulasku, međutim, od stare fasade u kojoj živi duh prošlih vremena, prelazi se prema glavnoj čitaonici iz koje isijava pozitivna energija potpomognuta savršenim osvetljenjem. Unutrašnji zidovi pokriveni su mnogobrojniim i živopisnim freskama i muralima, koje je naslikao rusko-meksički slikar Vladimir Vladi Rusakov između 1972. i 1982. godine, koji se prostiru oko celog prostora, kao i niz platna koje je postavio unutar zaobljenih lukova.
10. Biblioteka El-Karavijin
Jednu od najstarijih bibiloteka El-Karavijin u Fesu osnovala je žena Fatima al-Fihrijate 859. godine. Arhitekta Aziza Kaouni je 2016. godine obnovila enterijer ovog prostora, kogeg sada osim blaga knjiga čine i drevni mozaici, solarni paneli i kafić.
Komentari (0)