Kako globalno zagrevanje utiče na život u Beogradu: Mesec tropskih noći najgore pogodio Vračar, nešto bolje u Batajnici

Komentari

Autor: Euronews Srbija

10/08/2024

10:05

Euronews TV

veličina teksta

Aa Aa

Prošli mesec bio je drugi najtopliji jul u istoriji merenja, čime je prekinut period od 13 meseci tokom kojeg je svaki mesec bio najtopliji, ali je u Srbiji živa u termometru u proseku pokazivala čak 10 stepeni više.

Stručnjaci ističu da uzrok toplotnih talasa, na globalnom, ali i na lokalnom nivou, leži u klimatskim promenama.

"Razlog zašto živimo u vremenu globalnog zagrevanja su ljudi, zato što svake godine dodaju veće količine ugljen dioksida u atmosferu nego što su dodavali prethodne i to rade već 150 godina. Danas u atmosferi imamo 50 posto više ugljen dioksida nego što je pre bilo", kaže za Euronews Srbija klimatolog Vladimir Đurđević.

Kako funkcioniše efekat staklene bašte

Ugljen-dioksid čini manje od jednog procenta ukupne atmosfere naše planete, međutim, to je bez sumnje gas o kome se danas najviše priča i eliminisanje njegovih emisija do sredine 21. veka nalazi se u planovima najvećih država sveta.

Kao jedan od gasova sa efektom staklene bašte, on apsorbuje jedan deo zračenja Zemlje, koje potom emituje jednako u svim pravcima.

Što je više ovih gasova u atmosferi, to je Zemljinom zračenju teže da napusti planetu, pa i planeta postaje sve toplija. Pojačavanje ovog efekta usled ljudskih aktivnosti dovodi do energetskog disbalansa u klimatskom sistemu, što u konačnom vodi globalnom zagrevanju, odnosno procesu porasta prosečne temperature Zemlje.

Tropske noći u prestonici

Tokom jula vrelo je bilo i tokom noći, naročito u urbanim sredinama. Na Vračaru je zabeležena 21. tropska noć kada se temperatura nije spuštala ispod 20 stepeni. Na periferiji grada u Batajnici nešto manje tropskih noći - 16. Razlog su ostrva toplote.

"To je zbog materijala od kojih su izgrađene urbane sredine koje imaju bolju sposobnost da absorbuju sunčevo zračenje i da se zagrevaju od sunca. To su asfalt, beton, znači materijali od kojih su izgrađene sve naše urbane sredine. One mogu da se zagreju pod istim sunčevim zračenjem u odnosu na travu čak 20 stepeni", objašnjava za Euronews Srbija meteorolog Ana Vuković Vimić.

Gradovi širom sveta su i do 15 stepeni topliji u odnosu na svoju okolinu, pokazuju međunarodna istraživanja, dok toplotna ostrva mogu da budu i do 20 stepeni toplija od parkova, u istom gradu. Najbolje rešenje je da se smanji površina koja se zagreva i koja noću izračuje veliku toplotu, a to podrazumeva ozelenjavanje gradova.

Prema ranijim najavama glavnog urbaniste Beograda Marka Stojčića, plan je da se u narednih dve ili tri godine investitori koji grade nove zgrade u Beogradu obavežu da na njima prave zelene krovove, što je već standard u pojedinim zemljama Skandinavije.

I Srbija u ekološkom dugu

Pored brige o smanjenju emisije ugljen-dioksida, da bi se proces globalnog zagrevanja konačno zauzdao, potrebno je da države širom sveta opreznije koriste svoje resurse. Međutim, od prvog avgusta planeta Zemlja je u takozvanom ekološkom dugu što znači da su do tog datuma u proseku potrošeni svi prirodni resursi koji se obnavljaju na godišnjem nivou.

Za Srbiju je dan ekološkog duga došao još i ranije - 23. maja. S obzirom na to da smo godišnje resurse iskoristili za tako kratak rok, ostatak godine živimo pozajmljujući od narednih generacija.

Klimatolog Vladimir Đurđević upozorava da postoje granice do kojih možemo trošiti resurse, ne dopuštajući planeti da ih obnovi i da posle toga nećemo moći adekvatno da živimo.

"Jedan od vrlo važnih resursa je čista voda koja treba da nam bude svima dostupna. Vidimo da u mnogim delovima sveta zbog klimatskih promena sve imamo teži pristup čistoj vodi. Priča o ekološkom dugu je u stvari poziv ljudima da se racionalnije i odgovornije odnose prema resursima koji su neophodni da bismo uopšte živeli na planeti", zaključuje klimatolog.