Igre 
"Dete tame": Prvi put pronađeni ostaci lobanje deteta koje je pripadalo vrsti Homo naledi
Komentari07/11/2021
-17:05
Duboko u južnoafričkom pećinskom sistemu poznatog pod nazivom "Zvezda u usponu", u mračnom prolazu širokom svega petnaestak centimetara, otkriven je fragment lobanje deteta Homo naledi, kom su istraživači dali ime Leti.
"Homo naledi jedan je od najmisterioznijih rođaka drevnih ljudi ikada pronađenih", rekao je za Live Science profesor Li Berger, vođa projekta i direktor Centra za istraživanje Vits univerziteta.
"Jasno je da je ovo primitivna vrsta, koja je postojala u vreme kada i Homo sapiensi. Njihovo prisustvo u ovo vreme i na ovom mestu usložnjava naše razumevanje toga ko je prvi došao do važnih otkrića u pogledu složenih kamenih alata, pa čak i ritualnih praksi", smatra Berger.
Otkako je pećniski sistem pronađen 2013. u njemu je pronađeno više od 2.000 fragmenata fosilizovanog skeleta 24 jedinke Homo naledi.
"Ovo je najbogatije nalazište fosila hominina u Africi i čini naledi jednim od najbolje upoznatih hominina ikad pronađenih", smatra profesor Džon Hoks, antropolog Univerziteta u Viskonsinu koji je proučavao ostatke.
Zbog nepristupačnosti mesta na kojem su ostaci pronađeni, naučnici Leti nazivaju i "detetom tame". Kako su ostaci ovog hominida dospeli tako duboko u pećinu, nije poznato, ali istraživači sumnjaju da je možda i ciljano ostavljeno u nekom primitivnom ritualu sahrane.
"Izgubljena"
"Leti", što je skraćeno od "Letimela" ili "izgubljena" na secvana jeziku kojim govori veliki deo populacije Južnoafričke Republike, verovatno je živela u periodu od pre 335.000 i 241.000 godina, što je utvrđeno na osnovu drugih ostataka pronađenih u ovoj neobičnoj pećini.
Povezane vesti
Prisustvo tako velikog broja ostataka iste vrste ostaje misterija, naročito ako imamo u vidu da jedini put do dvorane Dinaledi u kojoj su ostaci Leti pronađeni, vodi kroz vertikalni tunel dug 12 metara. Ni speleolozi ni geolozi nisu do sada pronašli alternativni prolaz do te dvorane.
Lobanja male Leti pronađena je u fragmentima na platou od krečnjaka, oko 80 centimetara iznad dna pećine. Mesto se nalazi na raskršću brojnih uskih prolaza, a kompletna pećina vrlo je kompleksna i teška za snalaženje čak i iskusnim speleolozima sa modernom opremom.
Nema dokaza da su životinje unele ostatke tela Homo naledi u pećinu, što ostavlja mogućnost da su pre više od 240.000 godina preci ljudi koji su bili mnogo sitniji rastom od savremenog čoveka, svoje mrtve unosili u pećine i ostavljali u lavirintu uskih prolaza.
U pećini nisu pronađeni nikakvi artefakti ni alati.
Homo naledi, maleni predak savremenog čoveka
Homo naledi živeli su u isto vreme kada i Homo sapiensi. Smatra se da su bili među inteligentnim precima modernih ljudi i da su baratali vatrom i hodali uspravno. Prosečna visina bila im je 1,44 metra, a težina između 40 i 56 kilograma.
Novootkrivena lobanja, koja staje u šaku savremenog čoveka, trebalo bi da otkrije više detalja o rastu i razvoju pripadnika ove vrste. Iako su u pećini pronađeni fragmenti vilica nekoliko mladih osoba, ovo je prvi put da istraživači pronađu kost kranijalne čaure. Takođe, pronašli su šest zuba.
Istraživači su do sada mapirali 316 metara, od preko dva kilometra prolaza Dinaledi dvorane i pronašli i brojne druge fosile. Među njima je i drugi pronađen ostatak skeleta mladog babuna, ali i jednu kost ruke i 33 fragmenta kostiju koji su takođe pripadali Homo naledi.
Povezane vesti
Detalji o lobanji "Leti" objavljeni su 4. novembra u naučnom časopisu PaleoAnthropology.
Uvod u novo poglavlje istorije
Delimično očuvana lobanja bila je izlomljena na 28 fragmenata. Kada je rekonstrusana, otkrila je deo čela ovog deteta i jedan deo temena. Pronađena su i četiri neoštećena trajna zuba i dva oštećena mlečna. Njihov razvoj i stepen oštećenosti ukazuju da je dete bilo u uzrastu kada prvi kutnjaci izbijaju iz desni, a kod dece Homo sapijensa, to bi odgovaralo periodu od 4. do 6. godine života.
Dimenzije lobanje ukazuju da je mozak Leti zauzimao između 480 i610 kubnih centimetara, odnosno da je imao 90 do 95 procenata zapremine odraslih jedinki te vrste.
"Ovo je tek početak našeg uvida u različite faze života ove neverovatne vrste", zaključuje antropolog Džulijet Brofi, koja je proučavala lobanju male Leti.
Komentari (0)