Kako ćemo putovati do mora - otvara se prva deonica auto-puta u Crnoj Gori na trasi ka Jadranu

Komentari

Autor: Zlatica Radović

12/07/2022

07:10

Kako ćemo putovati do mora - otvara se prva deonica auto-puta u Crnoj Gori na trasi ka Jadranu - Copyright MGSI, profimedia

veličina teksta

Aa Aa

Turisti koji letuju na Jadranu ove sezone će do mora moći da stignu brže. Za mnoge najnaporniji deo puta, kroz kanjon Morače, vozači će moći da zamene koristeći prvu deonicu auto-puta Beograd-Bar kroz Crnu Goru od Mateševa, kod Kolašina do Smokovca, koji se nalazi nedaleko od Podgorice. Trasa duga 41 kilometar će posle sedam godina izgradnje biti puštena u saobraćaj 13. jula, na Dan državnosti Crne Gore.

Od projektovanih 435 kilometara auto-puta od glavnog grada Srbije do crnogorske luke Bar, do sada je okončana izgradnja ukupno oko 173 kilometra auto-puta u obe države. Od oko 270 kilometara, kroz Srbiju, do sada je u saobraćaj pušteno 132 kilometara Auto-puta "Miloš Veliki", tako da vozači od Surčina pa sve do Pakovraća, mesta posle Čačka, mogu da voze u tri trake. Putarina od Beograda, odnosno Obrenovca, gde se nalazi prva naplatna rampa, do Pakovraće košta 430 dinara.

Posle ove naplatne rampe vozači će nastavljati put Ibarskom magistralom, sve do crnogorske granice i dalje do Kolašina, gde će se u Mateševu uključivati na novi crnogorski auto-put i voziti 41 kilometar do isključenja u Smokovcu, odakle će nastavljati starom trasom ka moru. Na teritoriji Crne Gore neće plaćati putarinu prvih sedam dana, a najavljeno je da će nakon tog perioda prolaz novom deonicom koštati 3,5 evra za automobile, a za kamione i autobuse 17 evra.

Nadležni u Crnoj Gori najavljuju da je sve spremno za otvaranje najvećeg i najsloženijeg građevinskog projekta u putnoj infrastrukturi ove zemlje koji čini 20 mostova, 16 dvocevnih tunela i četiri petlje. Polovinu deonice čine vijadukti i tuneli, a složenost trase potvrđuje i činjenica da će budući vozači iz pravca Podgorice putovanje počinjati na 60 metara nadmorske visine, a nakon određenog vremena biti na 1.100 metara u planinskom delu.

Ukupna prosečna dužina mostova na glavnoj deonici je 6,1 kilometar, što čini oko 15 odsto ukupne dužine auto-puta. Sa svojih 960 metara "Moračica" predstavlja najduži most, dok je tunel "Vjeternik" dug skoro tri kilometra.Na otvorenoj trasi su predviđene trake za prinudno zaustavljanje na svim pozicijama, dok su na mostovima predviđene zaustavne trake u slučaju da su kraći od 150 metara.

Auto-put je pokriven sa više od 600 kamera, a sve kamere u tunelima imaju mogućnost da automatski detektuju incident. Pregovori sa glavnim izvođačem - kineskom kompanijom CRBC oko konačne cene, prema ranijim najavama, počeće tek nakon okončanja radova. Glavni izvođač je CRBC, a Vlada Crne Gore poverila je preduzeću Monteput poslove stučnog, građevinskog i projektnog nadzora izrade projektne, pripremne tenderske dokumentacije i druge poslove.

Koliko nas još kilometara deli od mora?

Ovo je prva deonica koja je završena na teritoriji Crne Gore i preostaje još nešto manje od 125 kilometara do kompletiranja trase auto-puta u ovoj državi. U Srbiji je okončana izgradnja od Beograda do Čačka, a radi se na još dve deonice. U toku su radovi na nešto manje od osam kilometara u delu od Novog Beograda do Surčina, kao i na oko 20 kilometara, od Preljine do Pakovraća. Najavljivano je da bi ove dve deonice trebalo da budu puštene u saobraćaj do kraja godine. Krajem marta su počeli radovi na izgradnji poslednje deonice ove saobraćajnice od Požege do Boljara u dužini od oko 106 kilometara, u delu od Požege do Duge Poljane.

Tokom izrade projekta bilo je dosta polemike oko trase kojom će proći ova saobraćajanica kroz Srbiju, ali je kao najpovoljnije rešenje izabrana varijanta Istok 1, odnosno preko Arilja, Ivanjice i Sjenice. Druga varijanta, koja nije usvojena je podrazumevala put preko Zlatibora, koji bi bio oko 40 kilometara duži.

Ugovor za izgradnju deonice Koridora 11 od Požege do Duge Poljane potpisan je krajem prošle godine u Sjenici. Radove izvodi kineska kompanija CRBC, a posao je vredan 1,5 milijardi evra, a najvljeno je da bi deo od Požege do Duge Poljane trebalo da bude završen za četiri godine.

U "Putevima Srbije" navode da je projekat auto-puta Požega – Boljare podeljen na tri poteza, od kojih prvi čini deonica Požega – Ivanjica dužine oko 20,4 kilometara, drugi Ivanjica – Duga Poljana dužine oko 53,9 kilometara i treći deonica Duga Poljana - Boljare, državna granica sa Crnom Gorom dužine oko 31,1 kilometara.

"Vlada Srbije prepoznala je koridor trase buduće deonice auto-puta, kao projekat od posebnog značaja, s obzirom na isplativost projekta, raspoređenost naseljenih mesta u područjima zahvaćenim projektom i političke faktore. Projekat je proučavan i optimizovan na osnovu odobrenog koridora trase Istok 1. Optimizacija je sprovedena na način da se na zahtev opština Arilje i Ivanjica trasa budućeg auto - puta izmestila van građevinskog i privrednog područja ove dve opštine, van Parka prirode Golija. Takođe, trasa je zaobišla područje manastira Kovilje", objašnjavaju u "Putevima Srbije".

Na svakom kilometru po jedan most

Samo u delu od Požege do Duge Poljane čija dužina je oko 73,73 kilometara, ukupno ima 72 mosta u dužini od 34, 35 kilometara i 10 tunela u dužini od 16, 88 kilometara, kao i tri nadvožnjaka i 20 propusta. Gradi ih kineska korporacija za puteve i mostove CRBC.

Deonica Požega-Duga Poljana je najjužnija deonica Koridora Beograd-Južni Jadran u Srbiji. Projekat se nadovezuje na deonicu Preljina-Požega na severu i auto-put Sever-Jug Crne Gore i luku Bar na jugu.

Putni pravac Beograd-Južni Jadran predstavlja krak Trans-evropske magistrale (TEM) koji na području Srbije i Crne Gore povezuje osnovni pravac TEM, od Gdanjska do Atine i Istanbula, sa Jadranskim morem. U okviru primarne mreže puteva Srbije i Crne Gore ovaj putni pravac treba da preuzme daljinske tokove sa postojećih magistralnih puteva Novi Sad-Valjevo-Užice-Bijelo Polje i Ibarske magistrale na delu od Beograda do granice sa Crnom Gorom.