Igre 
Za 13 godina nedostaje jedna Priština: Šta je pokazao popis stanovništva na Kosovu i Metohiji?
Komentari23/12/2024
-19:38
Prema konačnim rezultatima popisa, održanog u aprilu i maju ove godine, na Kosovu i Metohiji je zvanično registrovano 1.602.515 stanovnika, saopštio je vršilac dužnosti direktora Agencije za statistiku tzv. Kosova, Avni Kastrati.
Ovi rezultati nisu bitno različiti od preliminarnih rezultata popisa iz jula prema kojim na Kosovu i Metohiji živi 1.586.659 stanovnika.
Za razliku od prvog popisa koji je bio 2011.godine, popis iz 2024. godine je prvi potpuno digitalni popis tokom čijeg trajanja se koristila tehnologija u svim aspektima njegovog sprovođenja, navodi se na sajtu Agencije za statistiku tzv. Kosova.
Proces prožet atmosferom neinkluzivnosti
Kastrati navodi kako je na severu Kosovu i Metohije, koji je uglavnom nastanjen Srbima, popis delimično sproveden.
"U severnom delu Kosova je popisan deo stanovništva, kao rezultat politike”, kaže on.
Srpske stranke na Kosovu i Metohiji - Srpska lista, Partija kosovskih Srba, Srpski narodni pokret i Srpska demokratija su se protivile učešću Srba na popisu.
Govoreći o preliminarnim rezultatima popisa ranije ove godine, Kastrati je rekao da je popis u velikoj meri bojkotovan u opštinama na severu KiM, pa je prema podacima u 10 opština sa srpskom većinom popisano ukupno 50.284 stanovnika i to - u Leposaviću 3.207 stanovnika, Zubinom Potoku 758, Zvečanu 435, u severnom delu Kosovske Mitrovice 2.346, u Gračanici 19.371, Štrpcu 10.890, Novom Brdu 4.495, Ranilugu 2.482 i Partešu 3.251 i Klokotu 3.049 stanovnika.
Euronews/Vladislav Ćup
Povezane vesti
Sa pozicije v.d. direktora Kastrati je uveren u verodostojnost prikupljenih podataka, kako kaže: “Procena je da je ceo projekat popisa ocenjen na najvišem nivou".
Za razliku od njega, postoje i oni koji smatraju kako je proces bio propraćen neregularnostima.
Komentarišući preliminarne rezultate popisa, Marko Milenković iz NVO "Nova društvena inicijativa" iz Kosovske Mitrovice je za Euronews Srbija ovog jula izjavio da je ceo proces popisa pratila atmosfera neinkluzivnosti i dosta situacija koje ukazuju da popis nije sproveden onako kako je trebalo da bude.
"Bilo je dosta neregularnosti, nesigurnosti, dosta institucija, koje su pre svega zadužene za sprovođenje ovog popisa, nisu izgledale kao da drže konce u svojim rukama. Imamo veoma često slučaj da građani ili uopšte nisu bili popisani ili su primetili neke velike neregularnosti, pogotovo kada je manjinsko stanovništvo u pitanju", rekao je on.
Govoreći o rezultatima popisa za Euronews Srbija, Jovana Radosavljević iz Nove društvene inicijative navodi probleme minulog popisa i ističe kako rezultati ne mogu biti relevantni.
"Ovaj popis iz perspektive srpske zajednice, ali i generalno iz perspektive zdravog razuma, se ne može uzeti kao relevantan. Postoji mnogo problema koji su pratili ovaj popis. Mada su neki predstavnici međunarodne zajednice bili zadovoljni samim procesom i rezultatima, moram da ukažem na nebrojene probleme sa kojima su se, ne samo građani, već i sami popisivači suočavali. Prvo, imali smo apsolutni nedostatak informativne kampanje u odnosu koje se odnose na sam popis, a nedostatak informativne kampanje je posebno bio vidljiv u nealbanskim sredinama. Drugi problem sa kojim smo se suočavali je problematičan prevod upitnika koji su postojali tokom popisa, odnosno dovodili su same građane u situaciju da ne razumeju najjasnije pitanja ili kakav odgovor treba da daju," kaže Radosavljević.
Sagovornica je istakla pitanja koja nisu tipična za popis, a koja su bila postavljana ispitanicima.
Povezane vesti
"Takođe, postoji veliki broj pitanja koja su jako senzitivna, jako problematična. Tiču se ličnih pitanja, posebno osoba, odnosno žena, odnose se na pitanje da li su žene imale abortus i koliko žive dece imaju", navodi ona,
Ovo je drugi popis koje su sprovele prištinske institucije od jednostranog proglašenja nezavisnosti Kosova 2008. godine.
Na prošlom popisu 2011. godine, na Kosovu je bilo 1.739.825 stanovnika. U ovom popisu nisu obuhvaćeni stanovnici opština sa srpskom većinom na severu Kosova, Leposavić, Zubin Potok, Zvečan i Severna Mitrovica.
Podsećamo, Srbi sa Kosova i Metohije su u oba navrata bojkotovali popis stanovništva koje su organizovale privremene vlasti u Prištini.
Demografija u slobodnom padu
Kako su preneli prištinski mediji, popis je pokazao da je samo u 9 od 38 opština došlo do povećanja broja stanovnika u odnosu na popis iz 2011. godine. U ostalim opštinama došlo je do smanjenja. Opština sa najvećim brojem stanovnika je Priština, pokazali su rezultati, slede Prizren i Uroševac, radi se o sredinama sa gotovo isključivo albanskim stanovništvom.
Prema najnovijim rezultatima popisa u Opštini Priština živi 227.154 stanovnik, što predstavlja povećanje u odnosu na 2011. kada je Opština Priština brojala 198.214 stanovnika, Međutim, Prizren, kao drugi grad po veličini na Kosovu i Metohiji beleži pad stanovništva koji je sa 178.122 stanovnika došao na cifru od 147,428 stanovnika. Uroševac, sa 109.345 stanovnika, beleži blagi porast u odnosu na 2011. godinu.
Dalje, prema rezultatima popisa Srbica ima 40,632 stanovnika, što predstavlja pad od oko 10.000 stanovnika u odnosu na 2011. godinu, a manje stanovnika ima i u Vučitrnu koji je sa 69.870 stanovnika došao na cifru od 61.493 stanovnika.
profimedia
Na osnovu poređenja rezultata popisa iz 2011. i 2024. godine čini se evidentnim da se Kosovo suočava sa demografskim problemima i da se u proteklih 13 godina populacija smanjila za jedan grad veličine Prištine.
Viši istraživač u GAP-u Blendi Hasaj naveo je da je od 2012. do 2022. godine sa KiM otišlo 338.000 građana ili 18,8 odsto stanovništva, kako navodi - samo tokom 2022. godine južnu srpsku pokrajinu je napustilo 41.553 stanovnika.
Takođe, tokom 2023. godine Ministarstvo unutrašnjih poslova tzv. Kosova je u svom tromesečnom izveštaju objavilo da se u periodu od januara do kraja marta ove godine, državljanstva tzv. Kosova odreklo više od 1.000 ljudi.
Građani najčešće odlučuju da napuste Kosovo i Metohiju iz ekonomskih razloga, zbog loših uslova života i nezaposlenosti.
Međutim, tačni podaci o tome koliko je građana tzv. Kosova ilegalno emigriralo u zemlje Evropske unije, ne postoje.
Koliko, zapravo, ima stanovnika na "Kosovu"?
Prema sajtu američke Centralne obaveštajne agencije (CIA) u njihovom godišnjaku "The World Factbook" na "Kosovu" živi 1,977,093 stanovnika, međutim, na osnovu rezultata popisa ispostavlja se kako su stručnjaci napravili omašku od približno 400.000.
Navedeni almanah je 2011. godine procenjivao kako na "Kosovu" živi 1.895.250 stanovnika, što je za skoro 160.000 više od popisanog broja stanovnika.
Interesantno je dovesti u vezu broj registrovanih korisnika mobilne telefonije na Kosovu i Metohiji sa brojem stanovika, pa prema navodima sa sajta Theodora.com koji se poziva na podatke sa sajta CIA "The World Factbook" iz jula 2015. godina, na Kosovu i Metohiji ima 562.000 registrovanih korisnika mobilne telefonije i skoro dva miliona stanovnika.
Ukrštanjem podataka ispostavlja se kako tek svaki treći stanovnik "Kosova" poseduje mobilni telefon, odnosno kako na 100 stanovnika dolazi 31 telefon, iako je evropski prosek znatno veći.
Takođe, na avgustovskoj sednici Centralne izborne komisje tzv. Kosova overena je preliminarna lista sa 2.047.149 birača, navodi se na sajtu CIK-a.
profimedia
Portparol CIK-a Valjmir Eljezi je u odgovoru za Gazeta Express objasnio zašto je broj birača veći od stvarnog broja stanovnika.
"Prema preliminarnom biračkom spisku, Republika Kosovo ima 2.047.149 birača. Overa konačnog biračkog spiska, prema planu aktivnosti koji je odobrila CIK, obaviće se 4. januara 2025. godine. Birački spisak i popis stanovništva moraju se posmatrati odvojeno. U popisu stanovništva uključeni su samo stanovnici Kosova koji su bili prisutni na Kosovu u vreme kada je popis izvršen, odnosno nisu uključeni građani koji žive u inostranstvu, dok se na biračkom spisku nalaze građani sa pravom glasa koji žive unutar i van Kosova", rekao je Eljezi, prenosi Kossev.
Konačni rezultati popisa ne obuhvataju podatke o dijaspori "jer se proces nastavlja i ovog meseca", objašnjava Kastrati.
Podsećamo, Kastrati je na konferenciji održanoj u julu naveo kako će za dijasporu popis trajati do 21. avgusta, a do sada je, prema preliminarnim podacima, registrovano blizu 600.000 stanovnika dijaspore.
Politikolog Ognjen Gogić je u razgovoru za portal "Kosovo online" naveo kako se rezultati popisa stanovništva na Kosovu i Metohiji uklapaju u regionalni trend demografskog pada stanovništva, i istakao pokušaj vlasti u Prištini da se trend prikrije kroz nerealan prikaz građana koji su u dijaspori.
"Mislim da je manipulacija nastupila u tom smislu što su neki ljudi koji su popisani kao trajno stanovništvo zapravo pre dijaspora nego što su realno na teritoriji Kosova. Mislim da će tu doći do neke vrste manipulacije. Nećemo imati pravu sliku koliko je zapravo osoba napustilo Kosovo. Dakle, postoji pad nataliteta, ali takođe postoji visoka stopa emigracije koju rezultati ovog popisa neće na pravi način da odraze”, kaže on za Kosovo online
Komentari (0)