Šta treba da znate o groznici Zapadnog Nila – vakcina još ne postoji, a lečenje može da traje mesecima

I ovog leta u Beogradu potvrđena je groznica Zapadnog Nila, koja se na ljude i životinje prenosi ubodom zaraženog komarca, te se savetuje da se pri pojavi prvih simptoma odmah javite lekaru. Vakcina protiv ove infekcije i dalje ne postoji, a u lečenju nema neke specifične terapije.

Kako navode iz Gradskog zavoda za javno zdravlje Beograd, bolest se obično završava potpunim oporavkom nakon nekoliko nedelja ili meseci, a u slučaju teže kliničke slike, neophodna je hospitalizacija.

Iz Sektora ekologije i unapređenja životne sredine apelovali su danas na građane da izbegavaju da izlaze napolje kada su komarci najaktivniji, kao i da obavezno koriste repelente i mrežice protiv komarca.

"Pojavljivanje virusa Zapadnog Nila je bilo očekivano, zato smo i ušli u proces angažovanja avijacije. Nažalost, naše sumnje su se obistinile i zato apelujem na sugrađane da budu oprezni i ne zanemaruju simptome, te da se obavezno jave lekaru usled pojave visoke temperature, glavobolje, malaksalosti ili osipa u predelu grudnog koša", rekao je direktor JKP "Gradska čistoća" Marko Popadić, te je apelovao na sugrađane da ne ometaju akciju tog preduzeća i dozvole ekipama intenzivno suzbijanje komaraca.

Simptomi groznice Zapadnog Nila nastaju od trećeg do 14. dana nakon uboda zaraženog komarca, navodi iz Gradskog zavoda za javno zdravlje Beograd.

Кod oko 80 odsto zaraženih osoba infekcija protiče asimptomatski, dok oko 20 odsto inficiranih osoba ima blagu kliničku sliku u vidu groznice, glavobolje, mučnine i povraćanja. Ređe se javlja otok limfnih žlezda ili pojava ospe na koži grudi, leđa ili stomaka. Ovi simptomi, kako se ističe, prolaze u toku nekoliko dana, a u retkim slučajevima mogu trajati i više nedelja.

"Кod jednog obolelog na 150 inficiranih dolazi do razvoja teške kliničke slike sa znacima upale mozga (encefalitis) ili upale moždanica i kičmene moždine (meningitis), odnosno neuroinvazivnog oblika bolesti. Tada u kliničkoj slici, pored groznice i glavobolje, dolazi do pojave ukočenosti vrata, stupora, dezorjentacije, kome, tremora, konvulzija, mišićne slabosti i paralize. Ovi simptomi mogu da traju nekoliko nedelja, sa mogućim trajnim neurološkim oštećenjima", ukazuju.

Način prenošenja

Na ljude i druge životinje infekcija se prenosi najčešće ubodom zaraženog komarca. Naime, komarci se zaraze prilikom sisanja krvi zaraženih ptica.

"U retkim slučajevima infekcija može da se prenese putem transfuzije zaražene krvi, transplantacijom tkiva i organa i vertikalno sa majke na dete (transplacentarno i tokom dojenja). Virus Zapadnog Nila se ne prenosi među ljudima putem kontakta", objašnjavaju iz ovog Zavoda.

Navode i da osobe koje imaju više od 50 godina imaju veći rizik za nastanak neuroinvazivnog oblika bolesti, te dodaju i da infekcija dovodi do stvaranja imuniteta.

Infekcija se, kako dodaju, potvrđuje na osnovu prisustva IgM antitela na virus Zapadnog Nila u serumu i cerebrospinalnoj tečnosti.

U Srbiji registrovan 2012. godine

Inače, groznica Zapadnog Nila je infektivno oboljenje iz grupe zoonoza, a prvi put je izolovan i identifikovan 1937. godine u slivu Zapadnog Nila, u oblasti Ugande. Nakon otkrivanja virus se proširio sa Afričkog kontinenta na Bliski istok, delove Azije i Australije, centralnu i istočnu Evropu i Mediteran. Danas je ovaj virus najrasprostranjeniji arbovirus na svetu. Ovaj virus je prvi put registrovan u Srbiji 2012. godine.

Faktori koji su doprineli ovakvoj epidemiološkoj situaciji, kako objašnjavaju iz Zavoda, su klimatske promene, intenzivan međunarodni saobraćaj, širenje uzročnika i vektora na nova geografska područja, češće izlaganje ljudi divljim životinjama i insektima, promene u mikroorganizmima (rezistencija na antimikrobne lekove, porast virulencije).

Mere prevencije:

• Izbegavati izlaganje komarcima u vreme njihove najveće aktivnosti, u sumrak i zoru.
• Izbegavati područja sa velikim brojem insekata (šume, močvare i dr.).
• Prilikom boravka u prirodi i na otvorenom koristiti sredstva (repelente) koja odbijaju insekte, na otkrivenim delovima tela.
• Nositi odeću koja pokriva ruke i noge.
• U cilju smanjenja broja komaraca u zatvorenom prostoru koristiti zaštitne mreže na prozorima i zaštitna sredstva (preparate) u vidu tableta, tečnosti i slično.
• Smanjenje broja komaraca na otvorenom, gde se radi, igra ili boravi, postiže se isušivanjem izvora stajaće vode koja je potrebna za sve faze razvoja komaraca i eliminisanjem mesta na koja se sklanjaju komarci (na taj način smanjuje se broj mesta na koja komarci mogu da polože svoja jaja). Najmanje jednom nedeljno treba isprazniti vodu iz posuda za cveće, posuda za hranu i vodu za kućne ljubimce, kanti, buradi, limenki, ukrasnih bazena i dr. Ukloniti odbačene gume i druge predmete u kojima može da se nakuplja stajaća voda.
• Sprovođenje sistematskog suzbijanja larvi i odraslih formi komaraca od strane ovlašćenih stručnih službi.