Igre 
Otkriće veka u Južnoj Americi: Arheolozi slučajno nabasali na jedan od najvećih gradova civilizacije Maja
Komentari30/10/2024
-08:22
Ogromni grad civilizacije Maja otkriven je u džunglama Meksika i to tako što je na njega pukim slučajem nabasao jedan doktorand.
Reč je o kompleksu sačinjenom od piramida, sportskih terena, puteva i amfiteatara, koji su arheolozi nazvali Valerijana, a koji je kroz vekove obrastao u gustu vegetaciju.
Smatra se da je reč o jednom od najvećih majanskih gradova, od kog je naseljeniji bio sampo Kalakmul.
Zanimljivo je što je do otkrića došlo zahvaljujući tome što je jedan od članova tima analizirao mape na internetu.
"Bio sam otprilike na 16. strani Google pretrage i otkrio lasersko istraživanje koje je uradila meksička organizacija za monitoring životne sredine", objašnjava za BBC Luk Old-Tomas, doktorand Tulan univerziteta u Sjedinjenim Američkim Državama, koji je najzaslužniji za otkriće.
Pomenuto istraživanje uključivalo je Lidar, inovativnu tehniku laserskog skeniranja tla, a na snimcima je arheolog primetio ono što je drugim stručnjacima promaklo - obrise drevnog grada u kom je na vrhuncu njegovog razvoja između 750. i 850. godine živelo između 30 i 50 hiljada ljudi.
To je više od broja ljudi koji danas naseljavaju ceo taj region, kažu istraživači.
Povezane vesti
Old-Tomas i njegove kolege nazvali su grad Valerijanom, po obližnjoj laguni.
Otkriće bi moglo da promene "mišljenje zapadnjaka, da su civilizacije odlazile u tropske krajeve da umru", kaže profesor Marselo Kanuto, jedan od autora istraživanja.
Umesto toga, to je deo sveta sa bogatom i kompleksnom kulturom, objašnjava on.
Ne možemo biti sigurni šta je dovelo do pada i na posletku, napuštanja grada, ali arheolozi kažu da su verovatno važan faktor predstavljale klimatske promene.
Valerijana je imala "sva obeležja prestonice" i po gusto raspoređenim zgradama mogla je da se poredi samo sa Kalakmulom, koji se nalazi oko 100 kilometara dalje.
Zanimljivo je da se mesto nalazi na samo 15 minuta pešačenja od velike saobraćajnice, koja vodi do Spuhila, mesta koje naseljavaju uglavnom Maje.
Nema poznatih slika izgubljenog grada, jer "niko nikad nije bio tu", kažu istraživači, iako su lokalci verovatno imali neke sumnje da se ispod humki nalaze ostaci građevina.
Povezane vesti
Grad, koji je zauzimao oko 16,6 kvadratnih kilometara imao je dva velika trga sa piramidalnim hramovima i teren za igranje igara s loptom, a ukupno je prebrojano čak 6.764 građevina.
Dosadašnja istraživanja pokazuju da se majanska civilizacija urušila nakon 800. godine, delom zbog prenaseljenosti, a delom i zbog klimatskih promena.
"Deluje da je teren bio prepun ljudi, što im u uslovima suše nije dalo mnogo prostora za manevrisanje. Možda se ceo sistem urušio i ljudi su rešili da se presele negde dalje", kaže Old-Tomas.
Poslednji udarac civilizaciji zadali su španski osvajači u 16. veku, posle kojih su veliki majanski gradovi prestali da postoje.
Džungla možda krije mnoge druge gradove
Lidar tehnologija, zahvaljujući kojoj je ranije i u Srbiji otkriven sistem naselja star pet milenijuma, potpuno je transformisala način na koji arheolozi ispituju teren obrastao vegetacijom.
Dok su ranije stručnjaci morali pešice i uz pomoć jednostavnih instrumenata da pretražuju centimetar po centimetar nepristupačnih terena, sada mogu gotovo u trenutku da skeniraju oblast za koju bi im trebao ceo vek rada.
Old Tomas kaže da možda postoji mnogo sličnih mesta za koje niko ne zna.
"Jedna od potencijalnih negativnih strana otkrivanja velikog broja majanskih gradova u eri Lidar-a je da ih možda ima više nego što mi možemo da proučimo", kaže on.
Istraživaje je objavljeno u akademskom časopisu "Antiquity".
Komentari (0)