Praistorijske kneževske humke kod Čačka i danas intrigiraju naučnike: Kakvo blago su krile velelepne grobnice iz Atenice

Praistorijske nadzemne humke u čačanskom naselju Atenica koje potiču iz perioda šestog i petog veka pre nove ere, jedan je od najznačajnijih arheoloških lokaliteta na prostoru ne samo Srbije, već i cele Evrope. Nalazište, koje su arheolozi označili kao "kneževske grobovi lokalne plemenske aristokratije" pronađeni su pedesetih godina prošlog veka, ali i danas uspevaju da iznenade naučnike.

Katarina Dmitrović, arheološkinja Narodnog muzeja u Čačku, za Euronews Srbija objašnjava da je reč o takozvanom horizontu kneževskih tumula iz vremena kada se odigravala Bitka kod Termopila.

"To je vreme kada se podižu takve konstrukcije u kojima su sahranjivani pripadnici veoma bogatog sloja stanovništva - kneževi, tadašnja aristokratija i elita. To znamo na osnovu velike količine vrlo bogatih nalaza iz grobova koji privlače pažnju kako i arheolozima kada su ih otkrili, tako i nama", kaže Dmitrović. 

Prinstscreen YouTube/Atenica Umke

Zbog velikog značaja ovog lokaliteta, naučnici su poslednjih nekoliko godina počeli iznova da analiziraju pronađeni sadržaj grobnica, a sada su uključili i antropologe, koji ispituju pronađene ostatke skeleta.

"Tu je i analiza ćilibara, zatim tekstila, metala, keramike i iz svega toga dobijamo nove zaključke. Mislim da je to jedan od zadataka nauke - da ne ostaje mirna, već da istražuje neke nove kvalitete", kaže naša sagovornica.

Kada su humke prvi put otkrivene, verovalo se da su ispod njih nalaze kremirani ostaci kneza (princa), kneginje i njihovog deteta, ali se decenijama kasnije, kada su u novu analizu uključeni antropolozi, ustanovilo da u centralnom delu prve humke nalazili pokopani ostaci starijeg deteta, a da u perifernom grobu nije bilo ljudskih ostataka. U drugoj humci uopšte nema kremiranih ostataka, nego je prisutan skelet muškarca starosti između 25 i 35 godina. 

Pored impresivne arhitekture ove grobnice se izdvajaju i po bogatim prilozima. Pronađeni su brojni ukrasi i nakit od zlata, srebra, bronze i stakla, kao i 2.500 ćilibarskih perli figuralnog ili nepravilnog oblika, uglavnom uvezenih iz radionica južne Italije.

Povezane vesti

Nauka

Vraćeno zlatno blago iz Panađurišta: Pronašla su ga dvojica braće kopajući glinu

Blago koje potiče s kraja 4. i početka 3. veka pre nove ere, pažljivo je transportovano u tri specijalne kutije otporne na vatru

09/08/2024

20:05

https://www.euronews.rs/magazin/nauka/132913/vraceno-zlatno-blago-iz-panadurista-pronasla-su-ga-dvojica-brace-kopajuci-glinu/vest

pročitaj celu vest

Aktuelno iz kulture

Tragovi Vinčanske kulture pronađeni u Banatu: Nemački i srpski arheolozi otkrili nepoznato naselje staro 7.000 godina

U priči o neolitu Vinčanska kultura zauzima posebno mesto i smatra se jednom od najnaprednijih praistorijskih kultura u svetu.

12/05/2024

10:00

https://www.euronews.rs/kultura/aktuelno-iz-kulture/123344/tragovi-vincanske-kulture-pronadeni-u-banatu-nemacki-i-srpski-arheolozi-otkrili-nepoznato-naselje-staro-7000-godina/vest

pročitaj celu vest

"To je jedna od najvećih kolekcija ćilibara u Centralnom Balkanu. Veći nalaz je jedino iz Novog Pazara koji broji čak 8.000. Pored ćilibara, tu su i zlatni i srebrni nalazi koji su sastavljeni u ogrlice, zatim staklene perle koje su takođe izuzetno atraktivne i nalazi od keramike. Bilo je bronzanog posuđa koje, nažalost, nije ostalo očuvano, ali i ratničke opreme", kaže Dmitrović. 

Najupečatljiviji nalaz su ostaci gvozdenih delova koji su pripadali dvokolicama, verovatno poreklom iz grčkih radionica. One predstavljaju jedinstvene nalaze na centralnom i zapadnom Balkanu, a najbliže paralele nalaze se u Mađarskoj i u Bugarskoj.

Ta kola trenutno rekonstruišu stručnjaci Muzeja, koji već nekoliko godina rade digitalnu rekonstrukciju Atenice kao lokaliteta.