Predstavnici Srba u Hrvatskoj odali počast žrtvama iz Vukovara

Polaganjem venaca u Dunav kod Veslačkog kluba Vukovar, predstavnici srpskih organizacija u Hrvatskoj, odali su počast svim nestalim i ubijenim Vukovarcima tokom 1991. godine za vreme bitke za Vukovar u okviru građanskog rata u bivšoj SFR Jugoslaviji.

Delegaciju koja je odala počast predvodio je predsednik Srpskog narodnog veća i saborski zastupnik Milorad Pupovac, a osim njega poštu nastradalima odali su i potpredsednik Vlade Hrvatske Boris Milošević, Veran Matić kao izaslanik predsednika Srbije i članica udruženja porodica ubijenih, poginulih, nestalih i nasilno odvedenih "Protiv zaborava" Radojka Mrkić.

"Pitanje nestalih je zajednička tema Srbije i Hrvatske", izjavio Pupovac dodajući da je odgovornost i na Zagrebu i na Beogradu.

Na pitanje novinara da li je Vukovar mesto odakle bi trebalo poslati poruku Beogradu da otvori arhive o nestalima iz Domovinskog rata Istakao je da je pitanje nestalih zajednička tema, u kojoj bi svi, kako naglašava, trebalo da ponesu svoj deo odgovornosti.

„I Zagreb i Beograd, svako onoliko koliko nosi saznanje, nosi i odgovornost“, kazao je Pupovac.

Dodao je da u tom smislu ne samo da podržava da dođe što pre do nastavka razgovora između predstavnika Vlada u Beogradu i Zagrebu, nego da dođe do rezultata do kojih je moguće doći posle tih saznanja.

„Pitanje nestalih i odgovornih za stradanje ljudi nije nešto o čemu ćemo prestati brinuti i čemu nećemo posvetiti neophodnu pažnju. To je pitanje koje sprečava da imamo dubok osećaj mira u Hrvatskoj i da postoji miran osećaj među ljudima koji žive sa jedne i druge strane Dunava“, zaključio je Pupovac.

Želja da nestane podela

Nakon što je odao poštu svim žrtvama Vukovara 1991. godine, poručio je da to radi sa ciljem da podela tog grada, i u sećanju na žrtve prestane.

"Moj san je da ovaj grad ne bude podeljen ni u sećanju, ni u komemoraciji", naveo je Pupovac i dodao je da može da istrajava da to tako bude, ali da je potreban i doprinos drugih.

Upitao je koliko će još vremena trebati da se u Vukovaru i na drugim mestima stradanja tokom 20. veka pojave moralni i politički autoriteti naroda, vera i država koji će podeliti suosećanje i žaljenje na takav način da će pijetet jednih postati i pijetet drugih.

Ukazao je da bi trebalo činiti sve da se čekanje na to ne pretvori u trajno stanje.

Komemoracije trebaju biti inkluzivne, kazao je Pupovac i dodao da su u Vukovaru stradali ljudi različitih nacionalnosti i pred rat i u ratu, te da bi trebalo otvoriti mogućnost da svi ljudi osete odgovornost i dobiju priliku da pokažu ono što kao ljudi trebaju, a to je podeljen osećaj pijeteta prema stradalima.

Nakon polaganja venaca u Dunav, pošta je odata  i nastradalima u ratnom zločinu na Ovčari, pet kilometara od Vukovara, koji se dogodio između 18. i 21. novembra 1991., a nakon bitke za Vukovar, kada je nastradalo između 255 i 264 civila i vojnika, uglavnom hrvatske nacionalnosti. Za sve žrtve rata, danas će biti i zapaljene sveće u vukovarskoj pravoslavnoj crkvi Svetog Nikolaja.

Poštu stradalima u Vukovaru 1991. godine danas je odao i Veran Matić kao izaslanik predsednika Aleksandra Vučića, a Pupovac kaže da je značajno to što je već nekoliko godina zaredom Matić kao izaslanik, a na temelju odluke predsednika.

"Značajno je to što je tu i sa nama i sa drugima sa kojima treba podeliti saosećanje za stradanje građana Vukovara i Hrvata i Srba. To znači i treba tumačiti kao nastojanje da se približimo u sećanju, kao nastojanje da pokažemo da nismo besćutni prema stradanju drugih, u ovom slučaju pripadnika hrvatskog naroda, a istovremeno i da ne zaboravljamo stradanje srpskog naroda", dodao je.

Razgovori o zabrani pozdrava "Za dom spremni"

Na pitanje Tanjuga dokle se stiglo sa razgovorima sa Vladom Hrvatske u vezi zabrane ustaškog pozdrava "Za dom spremni", Pupovac podseća da su poslednji razgovor imali pre leta i kaže da ih čeka razgovor pre zime.

Prema njegovim rečima, neki koraci su napravljeni i u tom smislu navodi prikazivanje serije dr Hrvoja Klasić o NDH.

"To je važno kako bi ljudi u Hrvatskoj koji za ovih 30 godina nisu imali prilike znati, posebno nove generacije, šta je bila ta država, kakav je krvav trag iza sebe ostavila i kakvu je sramotu navalila na leđa hrvatskog naroda. Imamo i činjenicu da je Ministarstvo uskratilo registraciju jednom udruženju koji je registrovano sa oznakama za dom spremni. To nisu veliki koraci, ali su u našim okolnostima značajni", kaže.

Dodaje da ukoliko se tim putem nastavi, onda će se verovatno doći do onoga što je cilj - a to je da "Za dom spremni" u Hrvatskoj ni u kojim okolnostima ne može imati pravo građanstva.

Takođe, Pupovac smatra da će se doći i do toga da građani znaju šta taj pozdrav znači, odnosno da je antisemitski kada su u pitanju Jevreji, da je istovremeno antisrpski i antiromski i antidemokratski, anticivilizacijski i duboko antihuman.

FOTO TANJUG/ MILOS MILIVOJEVIC

Bitka za Vukovar je oružani sukob na području opštine Vukovar u 1991. godini u kome su na jednoj strani bili naoružani Hrvati u MUP-u Hrvatske i Zboru narodne garde, a na drugoj strani bili su naoružani Srbi i JNA. Povremene oružane borbe dve sukobljene strane na području opštine Vukovar vođene su od 2. maja do 25. avgusta, od kada je do 18. novembra, kada je bitka završena, trajala stalna borba dve sukobljene strane. Bitka za Vukovar je završena predajom hrvatskih vojnika 18. novembra 1991. godine, a prema procenama na području Vukovara u građanskom ratu 1991. ukupno je stradalo oko 3.000 osoba, što tu bitku, prema broju ubijenih, čini najvećom u 1991. u građanskom ratu u SFRJ.

Na današnji dan, 16. novembra, 1991. godine počinjen je i jedan od najstrašnjijih zločina u Borovom Naselju, na teritoriji pod kontrom hrvatskih snaga kada je ubijeno 15 srpskih civila, među kojima je bilo i četvoro dece, od kojih je jedno imalo samo godinu i po dana.

Žrtvama je uglavnom pucano u glavu iz neposredne blizine, a ubijani su i na krajnje monstruozan način za šta postoji obimna dokumentacija u Vojnom tužilaštvu u Beogradu, dok su patolozi utvrdili kod nekih žrtava tragove mučenja. Ubistva Srba u Vukovaru 1991. godine organizovala je HDZ pod vođstvom Tomislava Merčepa, a sa ciljem sprovođenja etničkog čišćenja u Vukovaru.

Vojno tužilaštvo u Beogradu je od februara do jula 1992. vodilo sudski postupak protiv hrvatskih policajaca, paravojnika i civila koji su tokom 1991. počinili ratne zločine nad Srbima. Doneto je desetine presuda za teška krivična dela, a dve presude su bile smrtne kazne. Krajem jula 1992. godine, u akciji za razmenu zarobljenika po principu "Svi za sve", koja dovodi do potpisivanja sporazuma Vlade SR Jugoslavije i Vlade Hrvatske, a realizovana je 14. avgusta iste godine u Nemetinu, kraj Osijeka, osuđenici su pušteni na slobodu i u Hrvatskoj su dočekani kao heroji.

Prema popisu stanovništva iz 1991. godine, Vukovar je imao 84.189 stanovnika, od čega su 43,8 odsto bili Hrvati, a 37,5 Srbi.

Vukovarskim žrtvama Republika Hrvatska poštu odaje 18. novembra.