Kina se kasno uključila u svemirsku trku, ali namerava da u njoj pobedi: Odlazak na Mars i povratak za samo tri godine?

Komentari

Autor: CNN

10/09/2024

20:01

Kina se kasno uključila u svemirsku trku, ali namerava da u njoj pobedi: Odlazak na Mars i povratak za samo tri godine?

AP/CNSA - Copyright AP/CNSA

veličina teksta

Aa Aa

Istorijski pokušaj Kine da donese uzorke sa Marsa na Zemlju mogao bi da počne već 2028. godine, dve godine ranije nego što je planirano, otkrio je visoki zvaničnik misije.

Državna misija Tianven-3 izvršila bi dva lansiranja "oko 2028." kako bi izvukla uzorke sa Marsa, rekao je glavni operativac misije Liu Jizhong na događaju posvećenom istraživanju dubokog svemira u istočnoj kineskoj provinciji Anhui prošle nedelje.

Predviđeno lansiranje misije je ambicioznije od cilja za 2030. koji su objavili svemirski zvaničnici ranije ove godine, iako je vremenski okvir varirao poslednjih godina. Čini se da se cilj za 2028. vraća na plan lansiranja koji je 2022. godine opisao viši naučnik uključen u program Tianven – profil misije koji će uzorke vratiti na Zemlju do 2031. godine.

Najnovije informacije prate značajan uspeh Kine u preuzimanju prvih uzoraka sa druge strane Meseca u junu ove godine.

NASA je sporija

U isto vreme, ova vest stiže posle dilema koje su izrazile NASA i Evropske svemirske agencije zbog zabrinutosti oko budžeta, složenosti i rizika izvlačenja uzoraka sa Marsa.

Američka svemirska agencija, koja je prvi put sletela na Mars pre nekoliko decenija, rekla je da procenjuje brže i pristupačnije planove kako bi se omogućilo da uzorci stignu na Zemlju pre 2040. godine.

Postati prva zemlja koja je vratila uzorke sa Marsa bilo bi značajno dostignuće za kineski svemirski program i "večni san" lidera Si Đinpinga da od svoje zemlje napravi svemirsku supersilu.

Napredak Kine – uključujući lunarne misije bez posade i uspostavljanje sopstvene orbitalne svemirske stanice – dolazi dok SAD i druge zemlje pojačavaju svoje svemirske programe usred sve većeg fokusa na potencijalni pristup resursima i naučnim prednostima istraživanja Meseca i dubokog svemira, piše CNN.

Ključni prioritet kineske misije Tianven-3 bio bi potraga za tragovima života na Marsu. Misija bi takođe pokušala da napravi tehnička otkrića u uzorkovanju površine, poletanju i izlasku sa površine Marsa, kao i "sastanak" svemirskih letelica u orbiti Marsa, rekao je Liu prošle nedelje, prenose kineski državni mediji.

U odvojenom intervjuu za CGTN, međunarodno odeljenje kineskog državnog emitera, Liu je naglasio izazove povezane sa misijom, koja bi trebalo da uključuje dva početna lansiranja rakete i lansiranje rakete sa druge planete da bi se vratili uzorci, što bi bio poduhvat bez presedana.

Poduhvat bez presadana

"Povratna misija zahteva lansiranje sa površine Marsa. To je zapravo mala raketa – stoga će biti veoma teško osigurati da ceo let bude pouzdan", rekao je on.

Kina će se angažovati na obezbeđivanju međunarodne saradnji oko misije, uključujući nošenje tereta drugih zemalja i deljenje uzoraka i podataka, kao i planiranje budućih istraživanja Marsa, takođe je rekao Liu.

Naučnici su Mars dugo videli kao kritičnu istraživačku destinaciju koja bi mogla da otkrije informacije o postojanju života izvan Zemlje – i našem sopstvenom poreklu u Sunčevom sistemu.

Kineska serija misija za istraživanje planeta Tianven, čije ime otprilike znači "pitanja do neba", imala je prvi uspeh 2021. godine, kada je njena sonda Tianven-1 stigla u orbitu Marsa i postavila rover Žurong na površinu planete.

Žurongovo sletanje 15. maja 2021. u veliku ravnicu poznatu kao Utopia Planitia učinilo je Kinu trećom zemljom nakon Sovjetskog Saveza i Sjedinjenih Država koja je sletela na planetu, koja je udaljena više od 30 miliona milja od Zemlje.

Primarna misija rovera bila je da traži znakove drevnog života i istraži minerale, životnu sredinu i distribuciju vode i leda u ravnici.

Podaci dobijeni iz početnog istraživanja basena rovera sugerišu da je basen Utopia Planitia sadržavao vodu tokom perioda pre desetina miliona godina, u vreme dok su mnogi naučnici verovali da je Mars suv i hladan, prema istraživanju iz 2022.

Problemi s "nepredvidivom" planetom

Rover je dizajniran da radi 90 dana na Marsu, ali je nastavio da radi 358 dana i prešao je 1.921 metar planetom. Ušao je u hibernaciju u maju 2022. zbog, kako su kineski naučnici rekli, "nepredvidive akumulacije" prašine.

SAD su prvi put sletele na planetu 1976. godine svojom misijom Viking 1, koja je uključivala lender koji je radio više od šest godina. Bio je to podvig koji je nadmašio svemirski brod Sovjetskog Saveza Mars 3, koji je sleteo na površinu Marsa 1971. godine, ali je prenosio signal samo 20 sekundi.

Najnovije američko sletanje na Mars bilo je sletanje NASA rovera Perseverance, koji je sleteo u krater Jezero 2021. godine i od tada prikuplja uzorke za kasniji povratak na Zemlju.

Šef NASA Bil Nelson je ranije ove godine nazvao planiranu misiju vraćanja uzorka sa Marsa "jednom od najsloženijih misija koje je NASA ikada preduzela".

Američka svemirska agencija objavila je u aprilu da traži nove, inovativne načine za dobijanje površinskih uzoraka, nakon što je plan budžeta narastao na čak 11 milijardi dolara sa vremenskim okvirom vraćanja uzoraka do 2040. U junu je objavila da podržava nekoliko 90-dnevnih studija kako bi se pronašle "pristupačnije i brže" metode.