Tajne Ulpijane: Jedan od najlepših gradova Rimske imperije sakriven u ataru sela Gračanica

Atar sela Gračanica krije ostatke nekada velikog grada Rimske imperije Ulpijana. Kada je ovaj grad, opisivan kao jedan od najlepših gradova provincije Gornja Mezija nastao, nije poznato. Zna se da je u vreme najvećeg uspona, zauzimao površinu od oko 55 hektara.

"U istorijskim izvorima se prvi put pominje u drugom veku nove ere, u spisima Ptolomeja, tada kao grad, jedan od najznačajnijih gradova Rimske provincije Dardanije. Ulpijana svoj uspon, moć i bogatstvo duguje položaju na kome se nalazi. Naime, oko sam Ulpijane nalaze se rudnici bogati olovom, zlatom, srebrom, a to su rudnici Novo Brdo, Janjevo, Kišnica, Ajvalija i upravo rudnom bogatstvu ovog kraja, Ulpijana duguje svoj prosperitet, bogatstvo, blagostanje i uspon koji je imala tokom svoje istorije", rekao je istoričar Aleksandar Gudžić za Euronews Srbija.

Bogatstvo Ulpijane i njene okoline privlačilo je brojne stanovnike okolnih oblasti, pa su je rušili Zapadni Goti, Ostrogoti, Huni. Poslednji su je razorili Sloveni, nakon čega nikada nije povratila stari sjaj.

Euronews/Vladislav Ćup

"Napomenuo sam i to da je Ulpijana imala status opštine, municipala, ali je bila i važno hrišćansko mesto. O tome svedoče legende o Flori i Lavru koji su među prvim hrišćanima kamenorezcima, koji su postradali za veru nakon Milanskog edikta 313. godine i dozvoljavanja slobodnog ispovedanja hrišćanstva. Ulpijana postaje sedište Episkopata, dakle, bila je važno hrišćansko sedište", objašnjava Gudžić.

Ozbiljna arheološka iskopavanja ovog rimskog grada, koji je posle podele Gornje Mezije, pripao provinciji Dardanija, nikada nisu urađena.

Gudžić navodi da je pronađena Severna kapija iza koje su ostaci nekadašnje palate.

"Tu je pronađen mozaik Pauna. Zatim, grobnice su severno odavde. Tu su nekrolozi, rimsko kupatilo, taverna i drugi neki objekti", dodaje sagovornik Euronews Sebija.

U selima oko Ulpijane su pronađeni i rimski novčići, kovani u brojnim kovnicama nekadašnjeg Rimskog carstva. A ko zna šta se sve krije kod lokalnog stanovništva i pod kukuruzima okolnih njiva.