Kraljica Elizabeta i Srbija: Kumovske veze s Karađorđevićima i doček u Beogradu na poziv Tita

Komentari

Autor: Euronews Srbija, Tanjug

09/09/2022

22:25

Kraljica Elizabeta i Srbija: Kumovske veze s Karađorđevićima i doček u Beogradu na poziv Tita

Kraljevske porodice Srbije i Britanije - Copyright Arhiv/Kraljevska porodica Srbije, profimedia

veličina teksta

Aa Aa

Smrt britanske kraljice Elizabete Druge naišla je na reakcije širom sveta, a nisu izostale ni poruke saučešća koje su kraljevskoj porodici stigle iz Srbije. Pored predsednika, svoje saučešće izjavili su i članovi porodice Karađorđević, prinčevi Filip i Aleksandar. Kraljica Elizabeta je, tokom vladavine duge 70 godina, posetila i Beograd, a sa dinastijom Karađorđevića gajila je i kumovske veze.

Na zvaničnom sajtu porodice karađorđević navodi se da su, početkom 20. veka, skoro svi evropski vladari bili rođaci vladajuće dinastije Velike Britanije, dok srpska dinastija u to vreme gotovo da nije imala srodnika među evropskim vladarima. Prve veze između dvorova uspostavljene su 1910. godine, na velikoj državnoj sahrani Edvarda VII, Kralja Velike Britanije i Irske, i Cara Indije, navodi se u tekstu.

Srbiju i njenog Kralja Petra I predstavljao je Prestolonaslednik Aleksandar (kasnije Kralj Aleksandar I), što je zabeleženo i filmskom kamerom, a sledeće godine ponovo je predstavljao Srbiju i svog oca, kada je prisustvovao krunisanju Kralja Džordža V. Na ovaj način, prestolonaslednik Aleksandar je ponovo uspostavio diplomatske odnose između dve Kraljevine.

Izbijanje Prvog svetskog rata bitno je promenilo diplomatsku situaciju u Evropi, a ratni savez Kraljevine Srbije i Velike Britanije doveo je do uspostavljanja mnogo čvršćih i bližih veza između dve zemlje, kao i između dva kraljevska dvora. Regent Aleksandar je u proleće 1916. posetio Englesku, gde je primljen ne samo na najvišem nivou već i sa najvećom srdačnošću. Prvi korak u okončanju rata napravio je ubeđivanjem saveznika u neophodnost opremanja srpske vojske i održavanja Solunskog fronta.

Kralj Aleksandar i britanski princ Albert, London 1916.

Kumstvo sa Aleksandrom Karađorđevićem

Posle Velikog rata došlo je vreme kada su odnosi između dve kraljevske porodice podignuti na viši nivo. Kralj Aleksandar I Karađorđević oženio se 8. juna 1922. godine princezom Marijom od Rumunije, koja je od tog dana postala kraljica Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.

Bila je praunuka britanske Kraljice Viktorije, te su tim brakom uspostavljene porodične veze između potomaka kralja Aleksandra I i Kraljice Marije i kraljevske porodice Velike Britanije. Mnoge zemlje poslale su svoje izaslanike na kraljevsko venčanje u Beograd, a kum na venčanju bio je tadašnji kralj Velike Britanije Džordž V, kog je predstavljao njegov mlađi sin, Princ Albert, Vojvoda od Jorka.

Već sledeće godine, 6. septembra 1923. godine, rođen je Petar Karađorđević. Vojvoda od Jorka, koji je kasnije postao kralj Džordž VI, kumovao je Petru u ime svog oca, Kralja Džordža V.

Krštenje prestolonaslednika Petra, 21. oktobra 1923.

Kada se kralj Petar II Karađorđević oženio Princezom Aleksandrom od Grčke i Danske 1944. godine, položen je temelj za novu vezu između dve kraljevske porodice. Kraljica Aleksandra od Jugoslavije bila je bratanica pokojnog Vojvode od Edinburga, Princa Filipa, koji je takođe bio i rođak i prijatelj prestolonaslednika Aleksandra i Kraljevske porodice. Princ Filip je bio sin grčkog i danskog princa Andreja, brata grčkog kralja Konstantina, pradede po majci prestolonaslednika Aleksandra. Kralj Petar II i kraljica Aleksandra prisustvovali su venčanju princeze Elizabete i princa Filipa 20. novembra 1947. godine.

Aleksandar, sin Kralja Petra II i kraljice Aleksandre, rođen je u hotelu "Kleridžiz" u Londonu 1945. godine, a kralj Petar II je zatražio od britanske vlade da privremeno proglasi taj hotelski apartman jugoslovenskom teritorijom, zbog rođenja budućeg kralja. Prestolonaslednika Aleksandra krstili su patrijarh Gavrilo i episkop Nikolaj Velimirović 24. oktobra 1945. godine u Vestminsterskoj opatiji. Kumovi na krštenju bili su tadašnja princeza Elizabeta, kasnije kraljica Elizabeta II i njen otac, britanski kralj Džordž VI.

Poseta kraljice Jugoslaviji 1972. godine

Mada je imala kumovske veze sa dinastijom Karađorđevića, britanska kraljica Elizabeta II boravila je u višednevnoj zvaničnoj poseti i SFR Jugoslaviji u oktobru 1972.godine, na poziv predsednika Josipa Broza Tita, a sa njom su doputovali suprug, princ Filip, i ćerka, princeza Ana.

Kraljica Elizabeta II i Josip Broz Tito, 1972. godina

Tito i njegova supruga Jovanka dočekali su kraljevsku delegaciju na aerodromu. Kraljica je najpre dva dana boravila u Beogradu, gde je prvog dana posete 17. oktobra zasadila drvo u Parku mira i prijateljstva, a za kraljevski par je bio organizovan obilazak Avale i spomenika Neznanom junaku.

U okviru zvanične posete kraljica Elizabeta je Plavim vozom otputovala u Titograd, a zatim u Dubrovnik. Četvrtog dana posete, 20. oktobra je posetila Zagreb i ostrvo Brione. Tokom posete Jugoslaviji, 19. oktobra kraljica Elizabeta II i njen suprug Filip su odlikovani Ordenom jugoslovenske velike zvezde.

Još jedan član kraljevske porodice boravio je u poseti SFRJ, 6 godina posle Elizabete i Filipa, u Jugoslaviju je 1978. došao i princ Čarls i to je bila njegova prva poseta našoj zemlji.

Novi britanski kralj Čarls III, tada princ od Velsa i njegova supruga Kamila, tada vojvotkinja od Kornvola, boravili su u dvodnevnoj poseti Srbiji i 2016. godine, a na aerodromu Nikola Tesla ih je dočekao tadašnji premijer, današnji predsednik, Aleksandar Vučić. Čarls i Kamila sastali su se sa najvišim državnim i crkvenim zvaničnicima Srbije, obišli kulturno-istorijske znamenitosti i razgovarali sa verskim liderima u Srbiji.