Zaboravljene srednjovekovne tvrđave u Srbiji koje će u narednim godinama biti najveće turističke atrakcije
Komentari08/09/2021
-22:23
Posle neospornog turističkog uspeha Golubačke tvrđave, koji je usledio po završetku rekonstrukcije marta 2019. godine, deluje da će Srbija nastaviti sa trendom obnavljanja kulturno-istorijskog nasleđa.
Opšte poznata činjenica jeste da je Srbija izuzetno bogata u pogledu istorijskog nasleđa, te da nam predstoji veliki posao oko obnavljanja i uređivanja srednjevekovnih utvrđenja.
Izdvojili smo tvrđave širom Srbije kojima u narednom periodu sledi rekonstrukcija, odnosno i one na kojima radovi uveliko teku.
Zahvaljujući ovom poduhvatu ta zdanja će postati znatno bolje i dostupnije turističke atrakcije, a turisti će moći da ih vide u punom sjaju.
1. Užička tvrđava i most koji je povezuje sa magistralom
Nakon radova na kompletnoj konzervaciji donjeg, srednjeg i gornjeg grada, izgradnje dva sprata i rekonstrukcije kule na Starom gradu, od maja se izvode radovi završne faze na kazamatu Užičke tvrđave gde se postavlja čelična konstrukcija i uređuje šetna staza sa vidikovcem, prenosi RINA.
U užičku srednjovekovnu tvrđavu do sada je uloženo više od 60 miliona dinara: Grad Užice je uložio oko 16 miliona dinara, resorna republička ministarstva 35 , a Američka ambasada osam miliona dinara.
Tokom avgusta ove godine gradonačelnica Užica Jelena Raković Radivojević potpisala je sa Ministartsvom trgovine, turizma i telekomunikacija ugovor o izradi projektno-tehničke dokumentacije i izvođenju geotehničkih radova za most koji će povezivati magistralni put ka Zlatiboru sa srednjovekovnom tvrđavom.
Ugovor je, kako je ona navela, vredan 12 miliona dinara, od čega je Ministasrvo obezbedilo deset, a Grad Užice dva miliona dinara.
"Veoma nam je važna rekonstrukcija tvrđave, ali nam je isto toliko bitno da svim onim turistima koji su do sada prolazili pored Užica, omogućimo lakši i jednostavniji pristup Starom gradu", navela je gradonačelnica, prenosi grad Užice.
Užička tvrđava, generacijama koje dolaze svedočiće o periodu iz 1737. godine tokom koje su Austrijanci, boraveći u Užicu u vreme rata sa Turcima, crtežima i drugim podacima ostavili tragov o izgledu utvrđenja.
Austrijanci su te podatke prilikom povlačenja poneli sa sobom, a u bečkim i berlinskim arhivima pronašao ih je poznati arheolog Marko Popović, na osnovu čega je i rađena rekonstrukcija Starog grada.
2. Fetislam, budući turistički brend Kladova
Decembra 2020. godine Opština Kladovo i Nemačka organizacija za međunarodnu saradnju GIZ potpisale su Memorandum o razumevanju za obnovu i rekonstrukciju dunavske tvrđave Fetislam, što je projekat od 1,3 miliona evra.
Kroz konzervatorske radove biće obnovljena Varoš kapija i pripadajući deo bedema tvrđave, kao i lagumi u samom bedemu, kapije, letnja pozornica i dve kružne kule u Malom gradu.
Radovi na obnovi ovog kulturnog nasleđa iz XVI veka zvanično su počeli krajem aprila, a i dalje traju.
Osim ulaganja u kulturno-istorijske objekte, projekat ima za cilj i da prenese znanja o uspešnim modelima održivog razvoja turizma, podigne kvalitet turističke ponude plasiranjem bespovratnih sredstava, kao i da unapredi prepoznatljivost i atraktivnost istočne Srbije i Donjeg Podunavlja kao turističkih destinacija.
Inače, tvrđavu na Dunavu, podigli su Turci Osmanlije 1524. godine, i nazvali je Fetislam, što znači "pobeda Islama". Najpre je 1524. godine podignut Mali grad kao polazište za otomansko osvajanje susednih mađarskih gradova Severina i Erdelja i invazije na Transilvaniju.
U vreme austrijsko-osmanskih ratova u XVII veku Kladovo, kao i drugi podunavski gradovi dobija na značaju i oko postojeće tvrđave podignut je Veliki grad sa šest bastiona. Za vreme sultana Mahmuda II kada Turci drugi put osvajaju Fetislam i u njihovim rukama je sve do 1867. kada je sa još šest gradova predata knezu Mihailu Obrenoviću. Kod samog ulaska u tvrđavu postoji mermerna ploča posvećena turskom sultanu Mahmudu II.
Budući da je u pitanju kulturalno blago od velikog istorijskog značaja rekonstrukijom vraća nekadašnji sjaj.
3. Kula motrilja na Novopazarskoj tvrđavi
Tokom septembra bi trebalo da budu završeni radovi na sanaciji i revitalizaciji jednog od simbola regije Sandžak u Srbiji, Kule motrilje na Novopazarskoj tvrđavi, koji su započeti tokom maja.
Ministarstvo trgovine, turizma i telekomunikacija Vlade Republike Srbije opredelilo je 22,7 miliona dinara za taj projekat, javlja Anadolu Agency.
Realizacija projekta podrazumeva kompletnu unutrašnju i spoljašnju obnovu objekta.
Temelje Novom Pazaru na Novopazarskoj tvrđavi postavio je Isa-beg Isaković 1461. godine, turski vojskovođa i osnivač Sarajeva, Skoplja i Šapca. Novopazarska tvrđava, gde je smeštena i Kula motrilja, spomenik kulture je od izuzetnog značaja, sagrađen sredinom 15. veka.
U neposrednoj blizini Novopazarske tvrđave nalazi se i Stara čaršija koja će biti revitalizovana u okviru projekta obnove hamama Isa-bega Isakovića, a koji će realizovati stručnjaci iz Turske pod nadzorom Turske agencije za saradnju i koordinaciju.
4. Tvrđavski most u Nišu
Rekonskrukcija Tvrđavkog mosta iznad reke Nišave u gradu Nišu završena je avgusta 2021. godine. Posle godinu i po dana radova, krajem ovog leta most je konačno ponovo otvoren za pešake.
Posle rekonstrukcije, ograde mosta tokom noći svetle u različitim bojama, najčešće formirajući srpsku zastavu.
Tvrđavski most, koji svedoči o burnoj istoriji Srbije, odoleva zubu vremena, a izgled mu je menjan već više puta. Na tom mestu je stajao most i u doba Rimljanja. Rušen je i u Prvom, i u Drugom svetskom ratu. Tvrđavski most su rušli Nemci, ali ga je rušila i srpska vojska prilikom povlačenja iz Niša.
Iako je sama rekonstrukcija trajala izuzetno dugo, kako navode Južne vesti, samo dve nedelje kasnije pojavie su se vidljive pukotine na njemu.
Iz Direkcije su naveli da pukotine na betonu kod prvih stubova mosta, nisu na delu mostovske konstrukcije, već na dilataciji, pa da se bezbednost mosta uopšte ne dovodi u pitanje.
5. Tvrđava Maglič
Posle gotovo četiri decenije, krajem 2020. godine započeta je prva faza radova na srednjovekovnoj tvrđavi Maglič u Ibarskoj klisuri, nedaleko od Kraljeva.
Ono što može da se vidi iz podnožja tvrđave, sa leve obale Ibra, jer je bujica u junu prošle godine srušila jedini most, jeste da su postavljene skele oko tri kule na zapadnom zidu na kojima će u prvoj fazi biti obavljeni radovi.
Projekat konzervatorsko-restauratorskih radova napravio je Zavod za zaštitu spomenika kulture Kraljevo za čiju je prvu fazu Ministarstvo kulture i informisanja izdvojilo 5,5 miliona dinara.
Radovi se u zimskom periodu odvijaju u skladu sa vremenskim uslovima, a veliki problem izvođaču radova predstavljalo je nepostojanje mosta koji sa leve obale vodi ka tvrđavi.
"Prilikom obnove bilo kog srednjovekovnog utvrđenja treba biti veoma obazriv. Možemo obnoviti samo ono za šta imamo sto odsto pouzdane podatke, zato i ne ulazimo u rekonstrukciju nečega za šta nismo sigurni da je zaista tako izgledalo", naglašava direktorka Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kraljevo, prenose Večernje Novosti.
Inače, tvrđava Maglič na oštroj okuci Ibra i nadmorskoj visini od 150 metara, u narodu je poznata i kao Jerinin grad, iako Prokleta Jerina, žena despota Đurđa Brankovića nije ni učestvovala u njegovoj izgradnji, napravljen je sredinom 13. veka nakon pustošenja Tatara koji su protutnjali ovim područjem. Pretpostavlja se da je kralj Uroš I Nemanjić započeo izgradnju kako bi pre svega od novih najezdi zaštitio obližnje manastire Žiču, Studenicu i Sopoćane.
U toku je i proces promene namene zemljišta na kojem se nalazi Maglič, svojevremeno datog na korišćenje "Srbijašumama". Kada država kao vlasnik bude ustupila zemljište kraljevačkoj lokalnoj samoupravi, to će rešiti infrastrukturne, komunalne, ali i probleme redovnog čuvanja i održavanja srednjovekovne tvrđave.
6. Tvrđava i franjevački samostan u Baču
Pre dve godine, franjevački samostan je u potpunosti obnovljen zahvaljujući finansijskoj pomoći Evropske unije, koje je za tu svrhu izdvojila oko 900.000 evra, a Republika Srbija oko 100.000 evra.
Obnova tvrđave započela je pre deceniju i po, a na restauraciji tvrđave Srbija je prvobitno sarađivala sa Savetom Evrope i Republikom Italijom, a kao rezultat te saradnje, projekat "Drevni Bač sa okolinom" upisan je na Preliminarnu listu svetskog nasleđa 2010. godine.
Zahvaljujući rekonstrukcijom došlo je do otvaranja edukativnog centra u podgrađu tvrđave, gde se nalazi i sedište fonda "Vekovi Bača". Zahvaljujući EU Programu prekogranične saradnje Mađarska-Srbija, izdvojeno je više od 300.000 evra za obnovu tvrđave.
Posebno je značajno da su u obnovi tvrđave, u okviru programa, sarađivali opština Bač iz Srbije i opština Bačboršod iz Mađarske, čime se pokazalo koliko je značajna regionalna saradnja i da kulturno nasleđe "ne poznaje granice", piše Evropski pokret Srbija.
Franjevački samostan u Baču, kao i crkvu Uznesenja Marije koja se nalazi u njegovom sklopu, osnovali su 1169. godine krstaši krstaškog reda Svetog Groba Jerusalimskoga. Građeni su u romaničkom stilu i veoma su slični crkvama i samostanima koji su to vreme podizani u današnjoj Nemačkoj i ostatku Zapadne Evrope.
Tvrđava je sagrađena 1342. godine, kada je kralj Karlo Robert Anžujski hteo da ojača granice kraljevstva, a spada u takozvane "vodene gradove" jer je sa svih svih strana bila okružena rekom, a u nju se ulazilo preko pokretnog mosta.
Komentari (0)