Oko sveta

Sedam tvrđava na obalama Dunava koje svedoče o burnoj istoriji Srbije

Komentari

Autor: T. Stanković

02/08/2021

-

08:32

Sedam tvrđava na obalama Dunava koje svedoče o burnoj istoriji Srbije
Tvrđave na Dunavu - Copyright Tanjug/Dragan Kujundžić, Sava Radovanović, Rade Prelić Wikipedia/Duja

veličina teksta

Aa Aa

Reka Dunav je kroz istoriju često bila prirodna granica i poprište borbi brojnih naroda, a kao svedoci burnih vekova opstalo je sedam tvrđava raspoređenih od istoka do zapada zemlje.

Utvrđenja na Dunavu u najvećem broju su "nicala" tokom Srednjeg veka. Iako je njihova funkcija nekada prvenstveno bila odbrambena, današnje ruševine svojim izgledom oduševljavaju sve posetioce.

Predstavljamo sedam tvrđava na obalama dunava u Srbiji, koje bi svako trebalo da obiđe. 

Bačka tvrđava

Srenjovekovna tvrđava kod grada Bač jedna je od najbolje očuvanih u Vojvodini. Bač je inače naselje po kom je čitava regija između Dunava i Tise dobila ime Bačka, pa tako i tvrđava nosi ime po njemu.

Iako tvrđava nije direktno pozicionirana na Dunavu smatra se dunavskim utvrđenjem jer se nalazi u neposrednoj blizini reke.

Tanjug/Rade Prelić

 

 

Sagrađena je 1342. godine, kada je kralj Karlo Robert Anžujski hteo da ojača granice kraljevstva, a spada u takozvane "vodene gradove" jer je sa svih svih strana bila okružena rekom, a u nju se ulazilo preko pokretnog mosta.

Posebno se isticala kula sa gotičkom kapelom na spratu, karakteristične pravilne kvadratne osnove. To je najdominantniji objekat tvrđave dijagonalama osnnove orijentisan prema stranama sveta.

Petrovaradinska tvrđava

Pored toga što je simbol Novog Sada, Petrovaradinska tvrđava je spoj viševekovne tradicije i savremenih vrednosti, budući da se u njegovom sastavu danas mogu pronaći umetnički ateljei, galerije, muzeji i restorani.

Petrovaradinska tvrđava je mesto gde se održava EXIT festival, jedan od najznačajnijih muzičkih festivala u Evropi. 

Tvrđava – "Gibraltar na Dunavu", građena je između 1692. i 1780. godine. Prostire se na površini od 112 hektara i deli se na Godnji i Donji grad.

Građena je u vreme vladavine austrijskih careva Leopolda I, Josifa I, Karla IV, Marije Terezije i Josifa II. Posebnost tvrđave su visoki i strmi bedemi sa pokretnim mostovima, kontrolnim kapijama.

Wikipedia/Pudelek (Marcin Szala)

 

U gornjem delu dominira Toranj sa satom koji je izgrađen na mestu starog, srušenog u XVIII veku.

Zanimljivost tog sata je što velika kazaljka pokazuje sate, a mala minute. To je nekada bilo korisno lađarima na reci, da bi sa broda mogli da vide vreme.

Beogradska tvrđava

Sudeći po arheološkim nalazima na platou Gornjeg grada Beogradske tvrđave, u centru srpske prestonice prvo naselje osnovano je još tokom neolita.

Početkom I veka češći napadi varvarskih plemena na greben kraj ušća Save u Dunav doveli su do osnivanja prvog rimskog vojnog logora. 

Prvo slovensko naselje je počelo da nastajekrajem IX veka. U tom razdoblju za odbranu se koriste stari antički bedemi, a tek sredinom XII veka, pod vizantijskom vlašću, počinje izgradnja novog srednjovekovnog zamka. 

Istorija Kalemegdana je usko povezana sa istorijom Beograda i celog regiona. Vekovi su ostavili svoje tragove na tvrđavi, a danas je pretvorena u impozantnu destinaciju.

Wikipedia.org/Gmihail

 

Najzačajniji odbrambeni objekat kod tvrđave bila je Kula Nebojša sagrađena u XV veku — ona je poznata kao tamnica u kojoj su Turci ubijali svoje zarobljene neprijatelje.

Posetiocima je zanimljiva i poseta Sahat kuli, Rimskom bunaru, Velikom barutnom magacinu i Vojnom bunkeru.

Smederevska tvrđava

Smederevsku tvrđavu, koja se nalazi u gotovo centru istoimenog grada, podigao je despot Đurađ Branković, sestrić despota Stefana Lazarevića, a sagrađena je u periodu od  1428. do 1439. godine.

Ona leži na ušću reke Jezave u Dunav, zauzima površinu od 11 hektara, ima oblik nepravilnog trougla i sastoji se od Velikog grada i Malog grada.

U Malom gradu se nalazila zgrada za porodicu, biblioteka i kovnica novca, dok je Veliki grad služio kao vojni logor.

Wikipedia/Duja

 

O izgradnji tvrđave kruži dobro poznata legenda. Zbog velike brzine kojom je tvrđava građena, mnogi graditelji su umirali od iscrpljenosti, a narod je za glavnog krivca proglasio despoticu Jerinu – ženu despota Đurđa.

Tako je verovatno i nastala legenda o blagu koje je ona, pre nego što su osvajači prodrli u utvrđenje, zakopala negde na teritoriji tvrđave, da ga nikada ne nađu. 

Ramska tvrđava

Na samo 25 kilometara Požarevca na desnoj obali Dunava, smeštena je slikovita srednjovekovna tvrđava Ram.

Oblast oko mesta na kome se nalazi tvrđava naseljavana je još od praistorije, a po dolasku Rimljana bila je deo Dunavskog limesa u blizini antičkog utvrđenja Lederata. 

Tanjug/Filip Krainčanić

 

Nije poznato kada je zdanje tačno podignuto, ali je sigurno da spada među najstarije utvrde na ovim prostorima.

Najverovatnije ju je sagradio sultan Bajazit II 1483. godine da bi ojačao odbranu granice između Smedereva i Golupca od ugarskih upada.

Golubačka tvrđava

Golubački grad je srednjovekovna tvrđava i spomenik kulture od izuzetnog značaja koja se nalazi u Nacionalnom parku Đerdap, na pet kilometara od istoimenog naselja.

Tvrđava se sastoji od tri dela — prednjeg, zadnjeg i gornjeg grada, a krase je dve kule.

Nema podataka o tome ko je i kada sagradio tvrđavu, ali se prvi put pominje 1335.

Legenda kaže da je tvrđava dobila ime po devojci koja se zvala Golubana. Ona je odbila da uđe u harem osmanskog zapovednika, te je on naredio da se devojka veže za stenu koja je virila iz vode. Devojka je umrla u velikim mukama, gledajući u grad, koji danas nosi njeno ime. Stena, koja i danas viri iz Dunava, nosi ime "Baba-kaj", što na turskom znači "pokaj se".

Tanjug/Dragan Kujundžić

 

Posetioci danas imaju priliku ne samo da prošetaju ruševinama već i da se kroz izložbe upoznaju sa njenom burnom istorijom.

Tvrđava Fetislam

Ovu tvrđavu na Dunavu, podigli su Turci Osmanlije 1524. godine, i nazvali je Fetislam, što znači "pobeda Islama"

Najpre je 1524. godine podignut Mali grad kao polazište za otomansko osvajanje susednih mađarskih gradova Severina i Erdelja i invazije na Transilvaniju.

U vreme austrijsko-osmanskih ratova u XVII veku Kladovo kao i drugi podunavski gradovi dobija na značaju i oko postojeće tvrđave podignut je Veliki grad sa šest bastiona.

profimedia

 

Za vreme sultana Mahmuda II kada Turci drugi put osvajaju Fetislam i u njihovim rukama je sve do 1867. kada je sa još šest gradova predata knezu Mihailu Obrenoviću. Kod samog ulaska u tvrđavu postoji mermerna ploča posvećena turskom sultanu Mahmudu II.

Budući da je u pitanju kulturalno blago od velikog istorijskog značaja rekonstrukijom vraća nekadašnji sjaj.

Komentari (0)

Putovanja