Od sinagoge u Temišvaru do bazara u Kalkuti: Svet ima 25 ugroženih spomenika kulture
Komentari07/03/2022
-22:30
Svetski fond za zaštitu spomenika objavio je listu 25 najugroženijih znamenitosti sveta u poslednje dve godine kojima je hitno potrebno posvetiti pažnju.
Ta neprofitna organizacija nadgleda ugrožena kulturna i istorijska mesta širom sveta, podiže svest javnosti o važnosti njihovog očuvanja i prikuplja sredstva za ona kojima preti najveća opasnost.
Do danas je prikupila preko 110 miliona dolara za projekte na više od 300 mesta.
Ove godine lista je sastavljena nakon dobijenih 225 nominacija iz celog sveta, koje je analizirao Međunarodni savet za spomenike i lokalitete (ICOMOS), nezavisni panel međunarodnih stručnjaka za kulturno nasleđe.
Odabrani spomenici nalaze se u 24 zemlje, a pretnje koje ih ugrožavaju su klimatske promene, nedovoljna vidljivost, prekomerni turizam i politička kriza.
Svetski fond za zaštitu spomenika navodi da su zbog rasta globalnog zagrevanja, potrebne inovativne metode, kao i podsticanje tradicionalnih znanja i veština, za umanjenje njegovog uticaja na spomenike kulturnog nasleđa.
Na listi se nalazi Herst zamak u Velikoj Britaniji, čiji se jedan zid srušio usled udara vetra u februaru 2021. godine, kao i groblje i džamije Koaganu na Maldivima, ugroženi podizanjem nivoa mora.
Iz Fonda ističu i značaj očuvanja drevnih sistema distribucije vode fontana poznatih kao hitije u Nepalu i rezervoari vode u Hauaki u Peruu koji su i danas u upotrebi.
Fond je takođe istakao mesta koja su zanemarivana uprkos njihovom značaju, među kojima je pašnjak Garsija, tradicionalna teritorija Karizo/Komekrudo plemena, kao i Dom za aboridžinske dečake u Kinčeli u Australiji, koji čuva sećanje na decu nasilno odvođenu od njihovih roditelja za vreme segregacije Aboridžina.
Na listi su i spomenici iz Temišvara u Rumuniji - sinagoga u takozvanom Fabričkom gradu, kao i celokupno jevrejsko nasleđe, koje smanjenjem jevrejske populacije u tom gradu, neumitno propadaju.
Prekomerni turizam počeo je da ugrožava mnoge spomenike kulture, a naročito drevni grad Teotivakan nadomak Meksiko Sitija, kao i Afrikataun, zajednicu u Alabami, koju su nakon sticanja slobode osnovali nekadašnji robovi iz Zapadne Afrike.
Lista uključuje i spomenike koji se nalaze na ratom pogođenim područjima, poput istorijskih građevina u Bejrutu, oštećenih u velikoj eksploziji u avgustu 2020. godine, kao i istorijski grad Bengazi, oštećen u pobuni 2011. godine.
Predstavljamo vam kompletnu listu najugroženijih spomenika i kulturnog nasleđa:
- Zamak Herst u Velikoj Britaniji
- Grad džamija, Bagerhat, Bangladeš
- Hiti fontane, Katmandu, Nepal
- Groblje i džamija u Koaganuu, Maldivi
- Kulturni pejzaž Jananča-Huakis u Peruu
- Kuća naroda, Uagadugu, Burkina Faso
- Kulturni pejzaž Bunong naroda, Kambodža
- Pašnjaci Garsija, Teksas, Sjedinjene Američke Države
- Dom za aboridžinske dečake u Kinčeli, Australija
- Abidos, staroegipatski sveti grad, Egipat
- Afrikataun, Alabama, Sjedinjene Američke Države
- Arheološko nalazište Lamanaj, Belize
- Drevni grad Teotivakan, Meksiko
- Monte Alegre park u Brazilu
- Utvrđenja Jongtaj u Fuđenu, Kina
- Tradicionalne zgrade civilizacije Asante u Kumasiju, Gana
- Sumba ostrvo, Indonezija
- Tireta bazar u Kolkati, Indija
- Građevine od kulturnog značaja u Bejrutu, Liban
- Istorijski centar grada Bengazi, Libija
- Grobnica Džahangira u Lahoru, Pakistan
- Pomorske stanice Alkantara i Roča do Konde, murali Almade Negrejruša, Lisabon, Portugalija
- Sinagoga u Fabričkom gradu i jevrejsko nasleđe u Temišvaru, Rumunija
- Oblast Nuri sa piramidama u Sudanu
- Arhipelag Sokotra u Jemenu
Komentari (0)