Izbori u Hrvatskoj 17. aprila: Zemlja podeljena na 12 izbornih jedinica, bira se 151 poslanik za Sabor
Komentari02/04/2024
-16:50
Prema hrvatskom Zakonu o izbornim jedinicama budući poslanici, njih 151, biće birani u 10 izbornih jednica po 14, osam će u posebnoj izbornoj jednici birati pripadnici nacionalnih manjina, a tri, takođe u posennoj izbornoj jedinici, biraće hrvatska dijaspora, odnosno državljani Hrvatske bez prebivališta u Hrvatskoj.
Poslanici, pripadnici nacionalnih manjina biraju se u 12. izbornoj jedinici, a poslanici dijaspore u 11. izbornoj jedinici.
Zakon o izbornnim jedinicama izmenjen je jesenas na predlog Vlade i uvažava jednaku težinu biračkog glasa u svakoj jedinici te udovoljava uslovima iz odluke Ustavnog suda, koji je u februaru prošle godine ukinuo prethodni zakonski akt, koji je prestao da važi 1. oktobra prošle godine.
Deset novih izbornih jedinica određene su na način da je broj birača u zakonskom okviru od +/- 5 posto, odnosno ni u jednoj od jedinica odstupanja nisu veća +/- 2,20 posto. Kao polazište broja birača u svakoj izbornoj jedinici uzeti su podaci iz registra birača.
Reorganizacija izbornih jedinica najviše promena je donela u Zagrebu koji se, umesto na četiri, sada deli na tri izborne jedinice. Zagreb po novom Zakonu potpada pod prvu, drugu i šestu izbornu jedinicu.
Poslanici Hrvatskog sabora biraju se na neposrednim izborima, tajnim glasanjem, a redovni izbori se održavaju svake četiri godine.
Odluku o raspisivanju izbora za poslanike u saboru odnosi predsednik Hrvatske i oni će ove godine biti održani u sredu, 17. aprila.
Poslanici u izbornim jedinicama od 1. do 11. biraju se po po proporcionalnoj zastupljenosti i preferencijalnom glasanju. U 11. izbornoj jedinici (dijaspora) biraju se tri poslanika.
Biračko pravo imaju svi državljani Hrvatske sa navršenih 18 godina života. Za poslanike mogu biti birani državljani Hrvatske s navršenih 18 godina života, osim oni kojima je Zakonom o izborima poslanika zabranjeno da mogu da budu kandidati.
Pravo predlaganja kandidata za poslanike nacionalnih manjina i njihovih zamenika imaju političke stranke registrovane u Hrvatskoj, birači i udruženja nacionalnih manjina. Za pravovaljanost kandidatura potrebno je prikupiti najmanje 100 potpisa birača.
Pripadnici srpske nacionalne manjine biraju tri poslanika
Izborna kampanja počinje sa danom objave zbirnih izbornih lista po izbornim jedinicama, a završava 24 sata pre dana održavanja izbora.
Na dan koji prethodi održavanju izbora i na dan izbora do zatvaranja biračkih mesta u 19,00 sati, zabranjuje se svaka izborna kampanja, objavljivanje procena izbornih rezultata, kao i objavljivanje prethodnih, neslužbenih rezultata izbora, objavljivanje fotografija u sredstvima javnog informisanja, izjava i intervjua kandidata, te navođenje njihovih izjava ili pisanih dela.
Pravo na učešće u deobi poslaničkih mesta u izbornoj jedinici ostvaruju liste koje na izborima dobiju najmanje pet odsto važećih glasova birača. Preferencijalni glasovi za pojedine kandidate uvažavaju se ako njihov broj za pojedinog kandidata iznosi najmanje 10 odsto glasova koje je osvojila pojedina lista.
Izabrani su oni kandidati sa svake liste koji su dobili najveći broj preferencijalnih glasova. Kada dva ili više kandidata dobije isti broj preferencijalnih glasova, odlučujući je poredak na listi kandidata.
U 12. izbornoj jedinici nacionalnih manjina izabran je onaj kandidat koji dobije najveći broj glasova. Ako dva ili više kandidata imaju isti (najveći) broj glasova, izbori se ponavljaju.
Pripadnici srpske nacionalne manjine biraju tri poslanika, pripadnici mađarske nacionalne manjine biraju jednog poslanika, pripadnici italijanske nacionalne manjine biraju jednog poslanika, pripadnici češke i slovačke nacionalne manjine biraju zajedno jednog poslanika, pripadnici austrijske, bugarske, nemačke, poljske, romske, rumunske, rusinske, ruske, turske, ukrajinske, vlaške i jevrejske nacionalne manjine biraju zajedno jednog poslanika, pripadnici albanske, bošnjačke, crnogorske, makedonske i slovenačke nacionalne manjine biraju zajedno jednog poslanika u Hrvatski sabor.
Komentari (0)