Igre 
Ugrožena "pluća sveta", prašume Amazonije emituju više CO2 nego što apsorbuju
Komentari21/07/2021
-22:14
Amazonska prašuma sada emituje više ugljen-dioksida nego što je u stanju da apsorbuje, potvrdili su nedavno naučnici. Emisije iznose milijardu tona ugljen-dioksida, potvrđeno je u studiji.
Divovska šuma Amazonije pre je bila prostor u kojem je nestajao ugljenik, jer je upijala emisije pokretača klimatske krize, ali sada uzrokuje ubrzanje klimatskih promena, rekli su istraživači, prenosi Gardijan.
Većinu emisija uzorkuju požari, mnogi namerno podmetnuti kako bi se pripremila zemlja za uzgajanje stoke i soje. Međutim, sada i bez požara, visoke temperature i suše znače da je jugoistočni deo Amazonije postao izvor ugljen-dioksida, a ne "usisivač".
Istraživanje objavljeno 14. jula u naučnom časopisu Nature navodi da je ključna uloga Amazonije kao "usisivača" emisija ugljenika - koje je apsorbovalo ogromne količine CO2 iz atmosfere pomažući hlađenju planete Zemlje – sada ugrožena.
"Čini se da ovaj usisivač ugljenika propada. Tokom poslednjih 40 godina istočna Amazonija je bila izložena većem krčenju šuma, zagrevanju i stresu od vlage iz zapadnog dela, posebno tokom sušne sezone", navodi se u studiji, prenosi Radio Slobodna Evropa.
Požari glavni razlog povećane emisije CO2
Devet godina istraživači su pod vođstvom brazilskog Nacionalnog instituta za svemirska istraživanja izveli blizu 600 letova na četiri glavna mesta u brazilskoj Amazoniji za merenje nivoa CO2 do 4.500 metara iznad šume, pokazujući kako se cela Amazonija menja.
Prikupljajući podatke o količini ugljen-dioksida i ugljen-monoksida u atmosferi otkrili su da četiri lokacije u Amazoniji zajedno emituju 410 miliona metričkih tona ugljen-dioksida godišnje.
Povezane vesti
Glavni razlog za to su veliki požari koje često izazivaju ljudi. Te emisije delimično se nadoknađuju istim regijama koje apsorbuju oko 120 miliona metričkih tona ugljenika godišnje, ali to je još uvek 290 miliona metričkih tona neto emisija - otprilike jednako koliko ih godišnje proizvede cela, na primer, država Tajland.
Većinu emisija uzrokuju požari, a mnogi su namerno postavljeni zbog krčenja zemlje za proizvodnju govedine i soje. Ali, čak i bez požara, vruće temperature i suše znače da je jugoistočna Amazonija postala izvor CO2, a ne usisivač, piše britanski Gardijan.
profimedia
Drveće i biljke zauzimaju oko četvrtinu svih emisija fosilnih goriva od 1960. godine, pri čemu je Amazonija igrala glavnu ulogu kao najveća tropska šuma. Gubitak moći Amazonije da apsorbuje CO2 alarmantno je upozorenje da je smanjenje emisija iz fosilnih goriva pitanje hitnije nego ikad, rekli su naučnici.
Prethodne studije koje su ukazivale na to da Amazonija postaje izvor CO2 temeljile su se na satelitskim podacima, ali ovakva metoda može biti otežana pokrivanjem oblaka ili merenjima površine sa drvećem, koje mogu pokriti samo mali deo velike regije.
Naučnici su posebno zabrinuti zbog otkrića da deo Amazonije emituje ugljen dioksid čak i bez požara. Rekli su da je to najverovatnije rezultat krčenja šuma i posledica požara koji okolne šume čine osetljivijim.
Ugrožene ključne tačke klimatskog sistema
Stručnjaci kažu da je regija Amazonije retko bila suvao kao što je to sad salučaj i upozoravaju na novu sezonu požara.
"Klimatske promene ne poštuju političke i geografske granice. Ono što se dogodi u Amazoniji, uticaće na čitavu planetu", rekao je u junu Paulo Brando, docent i naučnik sa univerzitetu Kalifornija-Ajrvinje za CNN.
Povezane vesti
Temperature u Amazoniji su, tokom najtoplijih meseci, porasle tri puta više od globalnog proseka.
Prašuma je jedan od desetak takozvanih ključnih tačaka u klimatskom sistemu. Ledeni pokrivači na Grenlandu i zapadnom Antarktiku, sibirski permafrost prepuni CO2 i metana, monsunske kiše u Južnoj Aziji, ekosistemi koralnih grebena, mlazne struje vetrova iznad atmosfere i stratosfere – ugroženi su do tačke bez povratka nakon koje bi svet kakav poznajemo bio radikalno promenjen, navode naučnici.
Komentari (0)