Mozaik veličanstvenih u Bruklinu: Nikola Tesla među migrantima kojima se odaje priznanje

Broj imigranata u SAD dostigao je rekord u istoriji - 46,2 miliona, što je i jedan od razloga za pokretanje projekta "We the immigrants" čiji je cilj da osnaži imigrante i ujedno oda priznanje najznačajnim od njih, onima koji su radom i idejama ostavili neizbrisiv trag na američko društvo.

Među izabranima u projektu našli su se veliki naučnik Nikola Tesla i jedna od najznačajnijih umetnica danšnjice Marina Abramović, kojoj je na obeležavanju 140 godina srpsko-američkih odnosa ambasador Marko Ðurić uručio zlatnu medalju za posebne zasluge kojom ju je odlikovao predsednik Srbije Aleksandar Vučić.

Rame uz rame sa Teslom i Marinom Abramović mesto u projektu dele i Albert Ajnštajn, Marlen Ditrih, Dejvid Bouvi, Igor Stravinski, Hana Arent, i drugi.

Projekat obuhvata nobelovce, naučnike, astroanute, umetnike, kreatore i pisce koji su od početka 19. veka u Sjedinjene Američke Države stizali iz svih krajeva sveta, a čiji će se doprinos zauvek pamtiti, ali i one koji su došli i dvesta godina kasnije, poput dvojice umetnika iz BiH i jednog iz Crne Gore.

Upravo u čast svih njih i danas su u Bruklinu, u jednoj od najposećenijh turističkih tački tog osmomilionskog grada - koji godišnje poseti i 60 miliona turista, u Džordž Vašington ulici, ovekovečenoj i u čuvenim scenama iz filma "Bilo jednom u Americi", postavljene fotografije imigranata koji su "najbolji među najboljima".

Mozaik veličanstvenih

Tri velika izloga sa simfonijom lica najzaslužnijih nalaze se pred očima na desetina hiljada turista koji dnevno pešice pređu Bruklin most, ne računajući one koje u DAMBO stižu metroom ili na neki drugi način, hrleći ka Ist riveru da uživaju u pogledu o kojem su sanjali ili ka Menhetn mostu kako bi, između ostalog, osetili čar i duh kultnog kadra koji je pre četiri decenije režirao Serđo Leone.

TANJUG/ ALEKSANDRA OTASEVIC

U tom mozaiku 100 veličanstvenih, u izlozima zgrade Gair koju je podigao jedan od njih, nalaze se, pored ostalih, i fotografije Aleksandra Solžinjecina, Rudolfa Valnetina, Maksa Vebera, Oskara de la Rente, Grejs Džons, Boba Marlija i Luja Adamiča - slovenačkog pisca i esejiste čiji je oproštajni govor povodom Tesline smrti na radiju pročitao gradonačelnik Njujorka Fjorelo La Gvardija.

"Ovde, u Njujorku, prošle srede u svojoj hotelskoj sobi umro je jedan čovek. Zvao se Nikola Tesla. Umro je siromašan, ali bio je jedan od najuspešnijih ljudi koji su ikad živeli. Njegova dela su ogromna, a kako vreme prolazi biće sve veća", naveo je on tada.

Projekat "We The Immigrants" obuhvata i sajt na kojem su fotografije i imena još 200 imigranata, posloženih po abecedi a među njima su i Joko Ono, Mihail Barišnikov, Vladimir Nabokov. Kako se navodi, taj projekat ima za cilj da ojača položaj imigranata i istakne njihov značajni doprinos tkivu američkog društva.

U mozaiku američkih imigranata najstariji je Džon Džejms Odborn rođen 1785. - orintolog i umetnik koji je verno naslikao sve ptičije vrste Severne Amerike.

Najviše migranata u poslednjih 170 godina

Za deo onih najpoznatijih, uz ime, zemlju iz koje dolaze i godinu rođenja, postoji link do vikipedije, kao najkraće stanice sa njihovim biografijama. Najmlađi je Pac Pobric, rođen 1987. i to u Sarajevu, a uz njega na sajtu navedeni su i Jasko Begović iz BiH i umetnik Aleksandar Duravčević iz Crne Gore.

"We the immigrants" nalaze se u izlozima zgrade Gejr koja je pripadala industrijalcu, po kome se DUMBO ("Down under Manhattan Bridge overpass") nekada zvao. Robert Gejr je u Njujork stigao iz Škotske, izmislio je mašinu za kartonske kutije u koje je pakovano sve što je u to vreme počelo da se proizvodi od sapuna i žvaka do krekera.

TANJUG/ ALEKSANDRA OTASEVIC

Pokretač projekta - BR ("Brooklyn rails") kao nezavisni forum o umetnosti, kulturi i politici, koji i kao list izlazi 10 puta godišnje, podstiče kolege da dodaju imena uspešnih pojedinaca, među kojima iz našeg ugla nema ni Mihajla Pupina, čije ime nosi i zgrada Kolumbija univerziteta, gde je predavao do kraja života.

Prema podacima "CIS.org", u novembru 2021. u SAD je bilo ukupno 46,2 miliona imigranata - legalnih i ilegalnih, što je najveći broj ikada zabeležen od 1850. godine. To je 14,2 odsto ukupnog broja stanovništva - najviše u poslednjih 111 godina.