Softver star pola veka koji je transformisao svet: Bil Gejts o "najkul kodu" koji ga je učinio milijarderom

Komentari

Autor: Euronews

07/04/2025

13:45

Softver star pola veka koji je transformisao svet: Bil Gejts o "najkul kodu" koji ga je učinio milijarderom - Copyright Jordan Strauss/Invision/AP

veličina teksta

Aa Aa

Osnivač Microsofta, Bil Gejts, prisetio se izvorne linije koda koja je pre pola veka postavila temelje jedne od najvećih tehnoloških kompanija na svetu.

Iako danas deluje primitivno u poređenju sa softverom koji pokreće savremene platforme veštačke inteligencije, kod koji je Gejts pre 50 godina odštampao na tadašnjoj teletajp mašini bio je presudan za osnivanje Microsofta u aprilu 1975. godine – jubilej koji će kompanija iz Redmonda u Vašingtonu obeležiti ovog petka.

U blogu koji je objavio uoči godišnjice, Gejts se priseća kako su on i njegov prijatelj iz srednje škole, pokojni Pol Alen, nakon što su pročitali članak u januarskom izdanju časopisa "Popular Electronics" o miniračunaru Altair 8800, odlučili da naprave prvi "softverski pogon" na svetu.

Altair je pokretao maleni čip tada malo poznate kompanije Intel, a članak je toliko inspirisao Alena i Gejtsa, koji je tada bio brucoš na Harvardu, da su odmah kontaktirali proizvođača Altaira, firmu MITS, i njenog direktora Eda Robertsa. Oni su tvrdili da imaju softver koji će omogućiti korisnicima da upravljaju hardverom.

Problem je bio u tome što taj softver još nisu napisali.

"Najkul kod koji sam ikada napisao"

Gejts i Alen su krenuli od programskog jezika BASIC, razvijenog još 1964. na Koledžu Dartmut, ali su morali da pronađu način da ga prilagode računaru koji još nisu ni videli uživo.

Nakon dva meseca neprekidnog rada i vrlo malo sna, Gejts je napisao kod koji je postao osnova prvog operativnog sistema za Altair.

"To je i dalje najkul kod koji sam ikada napisao", istakao je Gejts u blogu, uz opciju da se originalni program preuzme.

Taj kod postao je temelj poslovnog uspeha koji je računar učinio sastavnim delom svakog doma – kroz softvere kao što su Word, Excel, PowerPoint, ali i Windows operativni sistem, koji i danas pokreće većinu računara u svetu.

"To je bila revolucija. Taj kod je označio početak ere ličnih računara", rekao je Gejts, prenosi Euronews.

Godina sećanja i jubileja

Gejts koji će u oktobru napuniti 70 godina, u februaru je objavio memoare u kojima je pisao o detinjstvu, nerazumevanju koje je osećao kao dečak bez mnogo prijatelja, i o 25 godina postojanja svoje fondacije, koju je osnovao nakon što je 2000. napustio mesto generalnog direktora Microsofta.

I dok je kompanija imala izazovan period nakon njegovog odlaska, pod vođstvom sadašnjeg direktora Satje Nadele doživela je ogroman uzlet i danas vredi oko 2,8 biliona dolara.

U memoarima se Gejts osvrnuo i na svoj često komplikovan odnos sa Stivom Džobsom, suosnivačem Apple-a, koji će sledeće godine obeležiti 50 godina postojanja.

"Pedeset godina je dug period. Neverovatno je da se san ostvario", rekao je Gejts, čije se lično bogatstvo procenjuje na 108 milijardi dolara.