Priča o Simoneti Vespuči: Top model 15. veka i muza renesansnih majstora

Komentari

Autor: Staša Rosić

25/03/2022

21:46

Priča o Simoneti Vespuči: Top model 15. veka i muza renesansnih majstora

Wikimedia/Sandro Botticelli/Google Art Project - Copyright Wikimedia/Sandro Botticelli/Google Art Project

veličina teksta

Aa Aa

Jedna od slika koja već vekovima važi za simbol ženske lepote je Botičelijevo "Rađanje Venere".

Duga riđa kosa koja skriva samo "kritične" delove izvajanog ženskog tela raskošnih oblina, umilan, sneni pogled i graciozan stav prikazuju boginju lepote i ljubavi koja je izronila iz mora kao odrasla žena.

Međutim, njen lik može se sresti i na mnogim drugim slikama Botičelijevih savremenika, Pjera di Kozima i Girlandaja.

Razlog je taj što je svim tim renesansnim majstorima inspiracija bila jedna žena - lepa Simoneta Vespuči.

Simoneta možda na ovaj svet nije došla iz mora, poput Venere, ali nije bila ni sasvim obična žena.

Bila je plemićke krvi - oca aristokrate po imenu Gaspar Kataneo dela Volta i majke Katokije Spinole, čija je porodica izgradila jake veze između Đenove i Španije.

Ipak, njeno zvučno prezime po kom je i danas upamćena, dobila je od muža Marka Vespučija, rođaka čuvenog kartografa Ameriga, po kom je Amerika dobila ime.

Simoneta je muža upoznala preko roditelja, koji su smatrali da bi Marko bio idealan zet, zbog bliskosti njegove porodice sa moćnim Medičijevim, a pošto su bili prijatelji sa njegovim ocem Pjerom, na zadovoljstvo obe porodice, brak mladenaca sklopljen je u crkvi u san Torpeti u proleće 1469, kada je Simoneta imala samo 16 godina.

Par se nastanio u Firenci baš u vreme kad je na vlast došao Lorenco Mediči, s kojim su se zbližili.

Međutim, sve su prilike da se u Simonetu zaljubio Lorencov brat Đulijano. On je, naime, na jedan od turnira koji je organizovao, došao sa barjakom koji je oslikao Botičeli, na kom je boginji Minervi koja pobeđuje Gorgonu dat Simonetin lik.

Đulijano je bio jedan od pobednika turnira, a Simoneta, koja je bila dama za koju se Mediči borio, izabrana je za najlepšu ženu.

To joj je donelo ogromnu popularnost i postala je muza nekolicine umetnika, a naročito Botičelija, koji ju je slikao na najmanje 12 radova.

Vidimo je u "Alegoriji proleća", "Veneri i Marsu", "Madoni od nara", pa čak i na fresci posvećenoj Mojsijevom suđenju u Sikstinskoj kapeli.

Pozirala je Girlandaju za njegovu Devicu od Milosrđa, kao i za Pjera Di Kozima na slici "Smrt Prokride", a služila im je kao muza i nakon što je umrla, nažalost, vrlo rano, u 24. godini života.

Više je teorija vezanih za smrt lepe Simonete. Prema jednoj se razbolela od tuberkuloze, prema drugoj od kuge, a prema trećoj ju je neko otrovao.

Pojedini istoričari smatraju da joj je glave došao ljubomoran muž, drugi da su je smakli Medičijevi, nakon što su odnosi između njih i Pjera Vespučija postali zategnuti, ali u svakom slučaju, najveća zvezda renesanse prerano se ugasila.

I dok je Marko Vespuči vrlo brzo našao drugu ženu, Botičeli je Simonetinu smrt doživeo tragično.

Zahtevao je da ga, kada umre, sahrane na dnu njene grobnice, koja se nalazi u Crkvi svih svetih u Firenci, panteonu porodice Vespuči.

I, želja mu je uslišena 34 godine kasnije. U međuvremenu, trebalo mu je devet godina da naslika "Rađanje Venere" kojoj je dao sve Simonetine osobine.

To je činio sa svim ženama koje je slikao, ponekad i na istoj slici, samo što ona više nije bila tu da mu pozira.

Interesantno je da je jedina slika na kojoj je naznačeno njeno ime slika Pjera di Kozima, na kojoj je prikazana kao Kleopatra. Takođe je naslikana nakon njene smrti.