EU žali zbog pogubljenja azotnim gasom u Alabami: "Snažno smo protiv smrtne kazne"

Evropska unija duboko žali zbog pogubljenja osuđenika za ubistvo Keneta Judžina Smita u saveznoj američkog državi Alabama i snažno se protivi smrtnoj kazni u svakom trenutku i u svim okolnostima.

"To je povreda prava na život i krajnje uskraćivanje ljudskog dostojanstva", navodi se u saopštenju portparola Evropske službe za spoljne poslove.

Kako se napominje, smrtna kazna ne deluje kao sredstvo odvraćanja od zločina već predstavlja konačnu kaznu koja čini nepovratnim izvršenje pravde.

"EU nastavlja da poziva na univerzalno ukidanje smrtne kazne", poručuje se u saopštenju.

Iako se pozdravlja činjenica da je 29 saveznih američkih država ili ukinulo smrtnu kaznu ili uvelo moratorijum na pogubljenja, izražava se zabrinutost zbog toga što se broj pogubljenja u SAD povećao prošle godine, gde su 24 osobe pogubljene u pet saveznih država uprkos opštem padu korišćenja smrtne kazne od 2020.

"Pozivamo države koje održavaju smrtnu kaznu da sprovedu moratorijum i krenu ka njenom ukidanju, u skladu sa svetskim trendom", navodi se u saopštenju.

EU je istakla da je ovo prvi put da je u SAD korišćen metod prisiljavanja zatvorenika da udiše čisti azot, čime mu je uskraćen kiseonik potreban za održavanje telesnih funkcija, što je dovelo do azotne hipoksije, i ukazuje na to da vodeći stručnjaci smatraju da je reč o posebno surovom i neobičnom vidu kažnjavanja, pored toga što je egzekucija zatvorenika već neuspešno pokušana u novembru 2022. godine.

I visoki komesar UN za ljudska prava osudio pogubljenje azotom

Visoki komesar Ujedinjenih nacija za ljudska prava Folker Tirk osudio je danas pogubljenje zatvorenika Keneta Smita u američkoj državi Alabami novom metodom pomoću azota, navodeći da taj postupak može predstavljati mučenje.

Tirk je istakao da je reč o novom, neproverenom metodu koji može da predstavlja mučenje ili okrutno i nehumano postupanje, preneo je Rojters.

"Smrtna kazna nije u skladu sa osnovnim pravom na život. Pozivam sve države da uvedu moratorijum na smrtnu kaznu, kao korak ka njenom univerzalnom ukidanju", naveo je Tirk.

U Alabami je prvi put korišćenjem azotnog gasa pogubljen osuđenik, što je ta država u SAD nazvala "dosad najbezbolnijom i najhumanijom metodom pogubljenja",  dok protivnici tvrde da je metoda surova i eksperimentalna.

Kenet Judžin Smit (58), osuđen za ubistvo, usmrćen je u četvrtak veče, rekao je guverner Alabame Kej Ajvi.

Smitu je stavljena maska na lice i udahnuo je čist azotni gas kroz nju, što je izazvalo nedostatak kiseonika.

Smit je osuđen na smrtnu kaznu zbog ubistva iz 1988. godine, a vlasti Alabame već su pokušale da izvrše kaznu u novembru 2022. godine tako što je on vezan za kolica i pokušano je da mu se ubrizga smrtonosna mešavina hemikalija.

Međutim, pošto oni koji je trebalo da izvrše kaznu nisu uspeli da Smitu pronađu venu, odustali su od pokušaja u ponoć, kada je istekao nalog savezne države za izvršenje smrtne kazne.

Smit je jedan od dvojice muškaraca koji su osuđeni za ubistvo Elizabet Senet 1988. godine.

On i još jedan muškarac bili su plaćeni po 1.000 dolara kako bi ubili Senet, a ubistvo je naručio njen muž, inače pastor, koji je bio u velikim dugovima i bilo mu je potrebno životno osiguranje supruge.

Do sada najčešće korišćena metoda izvršenja smrtne kazne u SAD jeste smrtonosna injekcija, koja je uvedena 1982. godine.

Pogubljenje azotnim gasom nikada ranije nije korišćeno za izvršenje smrtne kazne u SAD.