Šta predstavlja natalijina ramonda, simbol Dana primirja u Prvom svetskom ratu

Komentari

Autor: Tanjug

11/11/2024

08:59

Euronews Srbija

veličina teksta

Aa Aa

Natalijina ramonda, cvet feniks, koji se nalazi na amblemu koji se nosi na reveru uoči i na Dan primirja 11. novembra, predstavlja simbol stradanja i pobede srpskog naroda u Prvom svetskom ratu.

Amblem Dana primirja je kombinacija natalijine ramonde i lente Albanske spomenice, medalje koja je dodeljivana srpskim vojnicima za izuzetnu hrabrost.

Koncept natalijine ramonde - simbola obeležavanja Dana primirja u Srbiji, osmislili su pre više od 10 godina Marko Đurić, sada ministar spoljnih poslova i ambasador Aleksandar Ristić, sada ambasador u Brazilu.

Iako se Dan primirja u Srbiji obeležava kao državni praznik od 2012. godine, natalijina ramonda se koristi od 2013. godine, a simboliše vasksnuće Srbije i stradanja kroz koja je prošao srpski narod tokom i posle Prvog svetskog rata.

Natalijina ramonda može da oživi i kada se potpuno osuši, pa je postala sinonim srpskog stradanja i pobede u Velikom ratu, tokom koga je Srbija izgubila 1,24 miliona ljudi, odnosno 28 odsto celokupnog stanovništva po popisu iz 1914. godine.

Cvet otkriven 1882. godine

Natalijina ramonda, čiji je cvet visok 10 centimetara, pripada familiji Gesne riaceae. Ima ljubičaste cvetove i tamno zeleno lišće, a cveta od aprila do juna.

U periodima suše, ramonda se sasuši i smežura, ali čim dobije dovoljno vode postepeno se oporavlja, uspostavlja normalnu fiziološku aktivnost i ozelenjava.

Tu jedinstvenu pojavu prvi je uočio botaničar Pavel Černjavski kada je prosuo vodu po herbarijumu.

Ramondu je kod Niša, u Jelašničkoj klisuri, otkrio botaničar i dvorski lekar kralja Milana Obrenovića, Sava Petrović, 1882. godine.

On je nameravao da novu vrstu da nazove Niška ramonda, ali je odluku promenio u čast kraljice natalije.

Natalijina ramonda raste uglavnom na istoku Srbije, ali i na planini Nidže, čiji je najviši vrh Kajmakčalan, poprište velike bitke u Prvom svetskom ratu.

Područja na kojima u Srbiji raste proglašena su za zaštićena područja, a to su Park prirode "Sićevačka klisura", Specijalni rezervat prirode "Jelašnička klisura", Specijalni rezervat prirode „Suva planina” i Nacionalni park "Šar planina".

U Britaniji se kao simbol nosi cvet bulke

Ova zakonom strogo zaštićena vrsta raste i u Severnoj Makedoniji, na severu Grčke, u Albaniji, Crnoj Gori i na severozapadu Bugarske.

Na Dan primirja u pojedinim zemljama, posebno u Velikoj Britaniji, kao simbol se nosi cvet bulke.

"Popi" je podsetnik na vreme kada je na razorenim i opustelim poljima, gde su vojnici masovno sahranjivani, a biljni i životinjski svet tenkovima i bojnim otrovima uništavan, prvi nikao krvavo crveni mak.

Cvet i dalje raste na mestima bitaka u Francuskoj i Belgiji, o čemu je još 1915. pisao kanadski potpukovnik Džon MekKre u delu "Na polju časnom" - "Na poljima Flandrije".

Dan primirja u Prvom svetskom ratu obeležava se u znak sećanja na dan kada je 11. novembra 1918. godine, nakon četvorogodišnjeg Velikog rata, najrazornijeg koji je svet do tada video, potpisano primirje, u posebnom vagonu u blizini gradića Kompjenj.