Premijere u pozorištima Srbije već od februara 2023: Niz noviteta u godini pred nama

Aktuelna 2023. godina biće bogata pozorišnim produkcijama, ako je suditi po planovima Jugoslovenskog dramskog pozorišta, Beogradskog dramskog pozorišta, Narodnog pozorišta i Ateljea 212. 

Tokom januara nijedno beogradsko pozorište neće imati premijeru, ali će od februara krenuti sa novitetima.

Pozorište Atelje 212 u proslavi 66. rođendana, novu sezonu 2022/2023 je počelo sa komadom “Drama o kraju sveta” Olge Dimitrijević, onda su nastavili sa još tri premijere - "Kao i sve slobodne djevojke" Tanje Šljivar, rediteljke Selme Spahić, "Čista kuća" američke spisateljice Sare Rul, u režiji Andree Pejić, kao i komadom "Revolt" prema tekstu Alis Berč, i postavci Jovane Tomić.

Moto cele sezone je "Korak u raskorak" i planirano je sedam premijera savremenih domaćih i stranih dramskih pisaca, kao projekti koji se prvi put izvode u Ateljeu 212. 

U planu je i drugi deo trilogije francuskog pisca Florijana Zelera, i nakon predstave "Sin" sada će premijerno 31. marta biti izveden komad "Otac" u režiji Paola Mađelija, a u tom filmu u režiji autora, briljirao je Entoni Hopkins i osvojio Oskara 2021. godine.

Nakon toga sledi ruski komad "NLO" ruskog pisca Ivana Viripajeva (poznat po drami "Pijani" na sceni Ateljea 212), u režiji Isidore Goncić.

Sezonu će ovaj teatar završiti u junu 2023. premijerom drame "Govori naciji" italijanskog pisca Askanija Čelestinija, u režiji Bojana Đorđeva.

Tanjug/Sava Radovanović

Narodno pozorište je nedavno predstavilo retrospektivu 2022. i ulazak u 2023. godinu sa novim projektima Glumac Svetislav Goncić 22. decembra je zvanično izabran za upravnika Narodnog pozorišta, jer je od oktobra 2021. imao funkciju vršioca dužnosti upravnika.

Molina Udovički Fotez, direktorka Drame, koja je podsetila na veoma produktivnu celu kalendarsku 2022. godinu, kada se izašlo iz Kovid sistema, te su mogli nesmetano da spremaju nove predstave.

Od novih projekata, Udovički Fotez je otkrila agenciji Tanjug da bi prema planu trebalo da krenu u produkciju dve nove dramske predstave, čije probe počinju tokom januara.

Prva je nova verzija čuvenog romana "Očevi i oci" (1985) Slobodana Selenića, čiju je dramatizaciju napisala Katja Đarmati, dok je reditelj Veljko Mićunović.

Davno se igrala adaptacija ovog romana na Velikoj sceni Ateljea 212, a inače se ovo delo nije često postavljalo na scenu.

Druga premijera će biti komad "Naš razred" poljskog pisca Tadeuša Slobodzianeka, u režiji Tatjane Mandić Rigonat.

Ova drama se igra po regionu, u Kamernom teatru 55 na scenu je postavio reditelj Dino Mustafić 2018. godine, a od ove sezone je na repertoaru Gradskog dramskog kazališta "Gavella" u Zagrebu.

Predstava "Naš razred" otvara pitanje fašizma i strašnih zločina te univerzalnog traganja za istinom i pravdom. Zasnovana je na istinitom događaju iz 1942., kada su u selu Jedvabne, u istočnoj Poljskoj, poljski katolici upali u domove komšija Jevreja sa kojima su odrastali, na silu ih zatvorili u ambar i spalili čak 1.600 nevinih duša.

Komad istražuje zlo koje ljudima zamrači umove, pretvarajući ih u najgore zločince, spremne ubiti i one sa kojima su do juče živeli i bili prijatelji.

U drami se prepliću ljubav i smrt, uspomene i zaborav, silovanje i saosećanje.

Tanjug/Sava Radovanović

Jugoslovensko dramsko pozorište trenutno paralelno za Veliku scenu “Ljuba Tadić” priprema dve predstave - "Vatre" i "Razvojni put Bore Šnajdera".

Podsetimo, novu sezonu JDP je počelo u septembru sa velikim uspehom predstave “Edip” prema Sofoklu, u režiji gosta iz Slovenije – Vita Taufera, i sa surovom tragedijom “Tit Andronik” Vilijama Šekspira, reditelja Andraša Urbana.

Čuveni komad "Razvojni put Bore Šnajdera" Aleksandra Popovića će režirati veliki stručnjak za postavku njegovih drama - Egon Savin.

U predstavi igraju Nenad Jezdić, Radovan Vujović, Tamara Dragičević, Branislav Lečić, Nebojša Milovanović, Milica Gojković, Zoran Cvijanović, Tanja Pjevac, Lazar Đukić, Janko Cekić i Ognjen Nikola Radulović. 

U autorskoj ekipi su i dramaturg Božo Koprivica, kostimografkinja Lana Cvijanović i koreografkinja Sonja Vukićević.

Premijera predstave na sceni “Ljuba Tadić” planirana je za početak marta.

Scenografiju potpisuje reditelj Egon Savin, koji je pre dve sezone ui JDP režirao gradjansku dramu “Pučina” Branislava Nušića, a drame Ace Popovića je sa uspehom realizovao po Srbiji i u Beogradu (Atelje 212 - “Smrtonosna motoristika”, “Pazarni dan”).

Prva koprodukcija JDP-a sa Nacionalnim teatrom Katalonije iz Barselone biće u znaku projekta “Vatre” Margerit Jursenar.

Adaptaciju potpisuje Marija Velasko, rođena u Španiji 1984. godine, autorka desetak pozorišnih komada i dobitnica mnogih značajnih literarnih i teatarskih priznanja.

Rediteljka predstave je Karma Portačeli, jedna od vodećih evropskih dramskih autorki i umetnička direktorka Nacionalnog teatra iz Barselone.

U predstavi igraju Sloboda Mićalović, Nataša Tapušković, Milena Vasić, Nikola Rakočević, Iva Manojlović, Damjan Kecojević i nekoliko glumaca iz spomenutog teatra iz Barselone.

Scenografi su Marija de la Kamara i Gabrijel Pare Leskano, kostimograf Marija Marković Milojev, autor originalne muzike Đordi Kuljet, a autor video-materijala Migel Anhel Rajo.

Za scenski pokret je zadužen glumac Damjan Kecojević i za scenski govor Ljiljana Mrkić Popović.

Adaptacija novele "Vatre“ je teatarska verzija kojoj je delo Margerit Jursenar samo motiv, sa mnogim referencama na 21. vek, novim paralelama između ideala ljubavi i mitologije.

Predstava je deo velikog projekta Unije teatara Evrope u kome se u koprodukcijama udružuje 15 najznačajnijih teatarskih kuća.

U periodu od godinu dana biće realizovano sedam koprodukcija koje će biti izvedene na festivalu "Finistera" u Nacionalnom teatru u Portu (Portugal) u februaru ove godine.

PR JDP-a/Svetlana Paroški

Probe komada “Vatre” kasnije su nastavljene u Nacionalnom teatru Katalonije u Barseloni, i njima su se pridružili španski glumci Rosa Ranom i Žordi Kuljet. Premijera predstave “Vatre” zakazana je za 2. februar.

Do kraja sezone, predstava će gostovati tokom jula u Valensiji, Barseloni, a već na jesen 2023. potvrđeno je učešće na pozorišnom festivalu u Madridu.

Beogradsko dramsko pozorište je nedavno pred kraj 2022. godine tradicionalno predstavilo veoma bogatu narednu 2023. godinu. Inače, BDP je ubedljivo najproduktivnije pozorište u Beogradu sa barem 10 novih naslova godišnje, a ovog puta su postavili novi rekord: čak 13 premijera su najavili.

"Nova sezona će imati u fokusu temu – budućnost i sve ono što nas okružuje. Opredelili smo se za scenska čitanja romana u narednom periodu, od Dostojevskog, Orvela do Ferante, i to duboko zagledani u budućnost”, najavio je upravnik Jug Radivojević.

Tako će hrvatski reditelj Ivica Buljan zaokružiti prethodnu sezonu novim čitanjem romana “Idiot” Fjodora Mihajloviča Dostojevskog, koji je bio najavljen krajem 2021, i sada će premijera konačno biti održana 20. februara na Dan BDP- a, na Velikoj sceni "Olivera i Rade Marković".

Dramatizaciju antologijskog ruskog klasika napisao je književnik Vladimir Tabašević, koji je adaptirao svoj roman "Tiho teče Misisipi" upravo sa ovim rediteljem za produkciju BDP 2021. godine.

Uloge tumače: Mirjana Karanović, Luka Grbić, Nedim Nezirović, Jana Milosavljević, Miodrag Krstović, Bojana Stojković, Iva Ilinčić, Vesna Čipčić, Milan Zarić, Tamara Aleksić, Aleksandar Jovanović Meda, Miloš Petrović Trojpec, Milan Kolak, Nikola Malbaša.

Vrlo brzo nakon "Idiota" će izaći 24. februara i rimejk hit komedije “Ne igraj na Engleze” prema tekstu Vladimira Đurđevića, koji ponovo režira Staša Koprivica, a predstava će biti posvećena prerano preminulom Marku Živiću. 

Tanjug/Sava Radovanović

Sada će nove uloge tri sportska kladioničara igrati Aleksandar Radojičić (uloga koju je imao Živić), Marko Gvero i Andrija Kuzmanović, kao novi vid komada odigranog preko 250 puta od 2017. godine, gde su glumili još Ivan Tomić i Daniel Sič.

Filmski, a od skoro i pozorišni rediteljj Nikola Ljuca (“Smrt i devojka”, Bitef teatar), prvog aprila će imati premijeru komada “Laž” francuskog pisaca Florijana Zelera, gde će igati sledeći kvartet: Miloš Biković, Tamara Krcunović, Jelisaveta Orašanin i Miodrag Radonjić.

Autor Zeler je uveliko i u svetu popularan po svojim filmovanim komadima "Otac" i "Sin" u svojoj režiji, a ovaj drugi naslov se igra u Ateljeu 212.

Miloš Biković je analizirao da komad "Laž" počinje kao komedija, i da se dobrim delom tako i tretira, a onda iznenada, sasvim neočekivano prerasta u drugi žanr - veoma ozbiljnu dramu.
Još jedan projekat koji se prolongirao od 2022. jeste "Prafaust" Johana Volfganga Getea, u režiji Borisa Liješevića, a premijera je 23. juna.

Nosilac glavne uloge u “Prafaustu” je Svetozar Cvetković, a igraju još – Ozren Grabarić, Ivan Tomić, Daniel Sič, Ivan Zarić, Iva Iinčić, Stanislava Nikolić.

Nakon Getea sledi Džorž Orvel i antologijski roman "1984" o totalitarizmu i diktaturi, koji će za premijeru 16. septembra na Velikoj sceni režirati španska umetnica Alija Luke.

U novoj verziji “1984” igraće još – Pavle Pekić, Ljubinka Klarić, Nada Macanković, Nataša Marković, Paulina Manov, Ljubomir Bulajić, Miki Damjanović, Ivan Zablaćanski, Amar Ćorović, Stefan Radonjić i Stojan Đorđević.

Slovenački reditelj Sebastijan Horvat nakon uspeha sa delom "Cement Beograd" (Gran Pri “Mira Trailović” na 54/55. BITEF-u), ponovo je u BDP-u i realizovaće za 29. septembar - “Lažljivi život odraslih”, prvi put u Srbiji dramatizaciju nekog romana popularne italijanske književnice Elene Ferante (“Moja genijalna prijateljica”). U predstavi će igrati samo glumice, i to njih čak 20, gde prednjači Isidora Simijonović.

Slovenački reditelj Žiga Divjak imaće 15. decembra 2023. premijeru svog autorskog projekta “Budućnost” koji najavljuje kao futuristički spektakl.

"Buduća predstava je bazirana većim delom kao inspiracija na roman "Ministarstvo budućnosti" Kim Stenli Robinson, te govori o ekološkoj katastrofi, o tome šta nas čeka u budućnosti, jer svet oko nas je stalno u borbi za preživljavanje, a ispada da samo najjači opstaju", kako je ocenio Divjak.

Podsetimo, slovenački umetnik je nedavno gostovao na 56. BITEF-u sa predstavom "Krize" koja je i zatvorila festival kao svetska premijera, a negde je imala sličnu tematiku i koncept kao “Budućnost” koji se realizuje u koprodukciji sa pozorištem Mestno gledališče ljubljansko iz Ljubljane.

Igraće slovenački i srpski glumci – Milena Vasić, Isidora Simijonović, Bojana Stojković, Aleksandar Radojičić, Jana Zupančić, Lara Volf, Bernard Oman, Matej Puc, Primož Primat, i drugi.

Za sam kraj 2023. godine biće izveden "Švejk" Jaroslava Hašeka – 28. decembra, u režiji Veljka Mićunovića i dramatizaciji Kate Đarmati.

U novom ruhu "Doživljaji dobrog vojnika Švejka u svetskom ratu" ovde predstavljaju peti nastavak romana koji češki pisac Hašek nije stigao da završi usled nagle smrti 1923, a planirao je da bude serijal iz šest knjiga. 

Uloge će igrati: Ozren Grabarić, Andrija Kuzmanović, Amar Ćorović, Jovo Maksić, Ivan Zablaćanski, Mirjana Karanović, Miloš Lazarov, Vanja Nenadić, Dunja Stojanović, Iva Ilinčić, Marija Pikić, Ivana Nikolić.

Osim navedenih 8 komada, izgleda da se definitivno odustalo od započetog projekta "Tri sestre i Galeb" prema Antonu P. Čehovu, u režiji Harisa Pašovića, čija je premijera trebalo da bude 17. decembra 2022, ali tog naslova nigde više nema u planu ni za 2023.

Takođe, BDP će izaći u susret mladim autorima dramaturzima i rediteljima i realizovaće se pet predstava u projektu "Novi glasovi", kao debitantska dela tek završenih studenata sa FDU.

Osim režisera i dramskih pisaca, ti projekti će okupiti i nove mlade glumce, kompozitore, scenografe, kostimografe, te je u planu da predstave ostanu na redovnom repertoaru BDP-a.