Netanjahu boravi u poseti Budimpešti, a Orban izvodi Mađarsku iz Međunarodnog krivičnog suda: Šta su razlozi i reakcije?
Komentari04/04/2025
-14:02
Premijer Izraela Benjamin Netanjahu stigao je u Budimpeštu juče, gde će boraviti do nedelje, iako je njegovo ime na poternici Međunarodnog krivičnog suda zbog optužbi da je počinio ratne zločine u Pojasu Gaze. Ova poseta je mnogo više od bilateralne, jer je izazvala pravno-politički potres zbog odluke Mađarske da se povuče iz Međunarodnog krivičnog suda.
"Mađarska se povlači iz Međunarodnog krivičnog suda, jer je postao političko telo u kojem demokratskoj državi nije mesto", rekao je premijer Mađarske Viktor Orban na zajedničkoj konferenciji za novinare sa Benjaminom Netanyahuom u Budimpešti.
Izraelski premijer nazvao je potez Mađarske vlade hrabrim.
"Vi stojite uz nas u Evropskoj uniji, stojite uz nas u Ujedinjenim nacijama i upravo ste zauzeli hrabar, principijelan stav o Međunarodnom krivičnom sudu i hvala vam na tome, Viktore. Ovo nije važno samo za nas, već i za sve demokratije. Važno je da se suprotstavimo ovoj korumpiranoj organizaciji", rekao je Netanjahu.
Orban je naveo da Mađarska ima nultu toleranciju prema antisemitizmu.
"Mađarska je poslednjih godina bila ostrvo slobode u Evropi i odlučni čuvar i bajraktar judeo-hrišćanske civilizacije. Kažem novinarima da je mađarska jevrejska zajednica treća po veličini u Evropi i mogu sa sigurnošću da kažem da je danas najbezbednija u celoj Evropi", dodao je Orban.
Pre konferencije za novinare, Netanjahu je dočekan uz vojne počasti ispred Budimskog zamka.
Povezane vesti
Međunarodni krivični sud izdao je nalog za njegovo hapšenje zbog sumnje za genocid, ali je Orban prošle godine rekao da izraelski premijer nema čega da se plaši od Mađarske.
Da bi se podudario sa njegovom posetom, mađarska vlada je započela proces povlačenja iz Međunarodnog krivičnog suda, kojem se zemlja pridružila pod Orbanovom prvom vladom 1999. godine.
O aktuelnim dešavanjima u Mađarskoj, susretu Orbana i Netanjahua, kao i odluci o povlačenju iz Međunarodnog krivičnog suda (ICC) za Euronews Srbija je govorio Adam Mađar, novinar "Euronews Mađarska".
"Mađarska vlada je protiv nadnacionalnih organizacija, i to stalno ističe"
Mađarska opozicija, kaže Mađar, se nije izjašnjavala o ovom pitanju na jasan i snažan način, dok je Orban javnosti objasnio razloge za povlačenje iz MKS.
"Reakcije su stigle uglavnom sa strane vlade. Oni žele da poruče narodu zašto su doneli tu odluku. Jutros je premijer još jednom rekao da je Međunarodni krivični sud, čiji je Mađarska bila potpisnica unazad 25 godina, po Orbanu više nije pravni sud, već politička institucija i da Mađarskoj tu nije mesto", rekao je Mađar i dodao:
"Osim mađarske vlade, opozicija se nije izjašnjavala o tome. Nema nekakvih jakih, snažnih izjava sa strane opozicije. Jedno je sigurno, ljudi sada nagađaju da li je to što je Netanjahu došao u posetu korisno na bilo koji način za mađarsku vladu. Eksperti kažu da je to dobro za Netanjahua, da može da pokaže da ga niko ne može uhapsiti u zemlji članici EU. Međutim, šta je sada pozitivno za Mađarsku, eksperti se pitaju i za sada to nije jasno".
Poseta Netanjahua Mađarskoj je prvi put da je izraelski lider stupio na tlo Evrope, otkako je izdata poternica pred Međunarodnim krivičnim sudom za njim, a pitanje koje se nameće je koja je bila svrha te njegove posete i kakve su reakcije.
Povezane vesti
"Jedina svrha bila je da pokaže da može da putuje u Mađarsku i da može da putuje u Evropsku uniju bez straha od hapšenja. Veoma je zanimljivo zato što u Mađarskoj imamo Rimski statut koji je temelj Međunarodnog krivičnog suda, a nije transponovan u mađarski zakon, iako je Mađarska potpisala taj Rimski statut 1999. godine, a dve godine kasnije mađarski parlament inače ratifikovao taj statut, međutim nikada javno nije proglašen. Tako da je to pomalo komplikovana situacija", kaže on i dodaje:
Tanjug/AP/Zoltan Mathe
"Mađarska je podržala Međunarodni krivični sud svojevremeno, ali Rimski statut nije deo mađarskog prava. I zbog toga je Mađarska bila zgodna mogućnost za posetu za Netanjahua, jer tehnički Mađarska nije bila obavezna da uhapsi gospodina Netanjahua, iako je potpisnica i članica Međunarodnog krivičnog suda, a upravo zbog tehničkog pitanja i te kontroverze oko Rimskog statuta. Netanjahu je želeo da pokaže da on nije persona non grata u EU, dakle da nije nepoželjan, a sa strane Mađarske upitno je šta bi bilo korisno za tu zemlju. Međutim, mađarska vlada je glasno i jasno protiv nadnacionalnih organizacija i uvek kaže da svaka država mora da odlučuje o sopstvenoj budućnosti. Možda je ova poseta način da se taj međunarodni sistem rastoči na neki način, jer je Međunarodni krivični sud organizacija koja je iznad država, a mađarska vlada je protiv tih organizacija", kaže Mađar.
Takođe, još jedno značajno pitanje je i kakve bi posledice mogla da trpi Mađarska zbog svoje ovakve odluke.
Povezane vesti
"Jedan pravni ekspert u Mađarskoj rekao je da Međunarodni krivični sud postoji i funkcioniše na dobrovoljnoj bazi, dakle zemlje mogu da mu pristupe i da odu. U pravnom smislu, Mađarska ne može da ima nikakve reperkusije, jer je na Mađarskoj da odlučuje hoće li ostati u njemu ili ga napustiti, dakle nije povredila međunarodno pravo", kaže on i nastavlja:
"Međutim, na političkom planu stvari mogu da stoje potpuno drugačije. U Evropskoj uniji Mađarsku često posmatraju kao jednu od država koja blokira integracije i ovo je onda još jedan korak koji može da izazove nekakve političke posledice po mađarsku vladu. Ako ne grešim, nemački šef diplomatije je rekao da je ovo tužan dan za međunarodnu zajednicu, da je Mađarska kao članica Međunarodnog krivičnog sud, i zemlja koja je u EU, izašla iz tog suda. Po meni, to neće imati toliku težinu kao neka druga pitanja, recimo rat u Ukrajini, pitanja koja su bitnija za EU od Međunarodnog krivičnog suda. Mislim da će mađarska vlada više trpeti udare u tim nekakvim pitanjima poput rata u Ukrajini, gde je stav Mađarske drugačiji od strategije EU", ističe Mađar.
Komentari (0)